Hoàng Vân
- Họ và tên: Lê Văn Ngọ
- Bút danh:Hoàng Vân, Y Na
- Ngày sinh: 24/7/1930
- Ngày mất: 4/2/2018
- Quê quán: Thành phố Hà Nội
- Khen thưởng/Giải thưởng:
- Huân chương Chiến công hạng Ba
- Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (2000)
- Tóm tắt quá trình công tác:
- Năm 1946, ông gia nhập Đội Thiếu niên cứu quốc Mai Hắc Đế, là liên lạc viên tự vệ khu Đông Kinh Nghĩa Thục (Liên khu I), Hà Nội, rồi làm phụ trách Thiếu sinh quân Trung đoàn 165, Sư đoàn 312. Sau đó ông tham gia Đội Tuyên truyền võ trang Lao Hà, làm báo chí và công tác địch vận của trung đoàn, sư đoàn, sau đó phụ trách văn nghệ ở Sư đoàn 312.
- Năm 1951, nhạc sĩ Hoàng Vân bắt đầu sự nghiệp sáng tác với những ca khúc được phổ biến rộng rãi tại vùng Tây Bắc, Việt Bắc như "Chiến thắng Hòa Bình", "Tin chiến thắng", "Chiến thắng Tây Bắc".
- Năm 1954, sau khi bài hát nổi tiếng “Hò kéo pháo” ra đời, sự nghiệp sáng tác của ông bắt đầu nở rộ. Ông là tác giả của ca khúc nổi tiếng như: “Tôi là người thợ lò”, “Hà Nội - Huế - Sài Gòn”,” Quảng Bình quê ta ơi”, “Bài ca giao thông vận tải”, “Chào anh giải phóng quân - Chào mùa xuân đại thắng”.
- Sau 1954, hòa bình lập lại, ông được gửi đi tu nghiệp tại Nhạc viện Bắc Kinh, Trung Quốc.
- 1960-1989, ông chỉ huy dàn nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam, kiêm chỉ đạo nghệ thuật; đồng thời tham gia giảng dạy sáng tác và phối khí tại Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam).
- 1963-1989, ông là Ủy viên Ban Chấp hành Hội nhạc sĩ Việt Nam khóa II, III và là Trưởng ban Sáng tác thanh nhạc của Hội nhạc sĩ Việt Nam.
- Năm 1975, ông đi thực tập âm nhạc tại Nhạc viện Sofia, Bulgaria.
- Sau 1975, ông tiếp tục có các sáng tác “Bài ca xây dựng”,” Hát về cây lúa hôm nay”, “Tình ca Tây Nguyên”. Bên cạnh đó, ông còn viết các ca khúc thiếu nhi “Mùa hoa phượng nở”, “Em yêu trường em”, “Con chim vành khuyên”...
- Nhạc sĩ Hoàng Vân còn viết nhiều hợp xướng, khí nhạc và phụ trách âm nhạc nhiều bộ phim nổi tiếng như “Con chim vành khuyên”, “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, “Em bé Hà Nội”...
- Ông còn tham gia công tác giảng dạy ở Nhạc viện Hà Nội, với nhiều thế hệ học trò đã thành danh, trong đó có các nhạc sĩ An Thuyên, Trương Ngọc Ninh, Văn Thành Nho, Phú Quang,...
- Năm 1996, ông nghỉ hưu.
- Năm 2000, ông được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
- Ông qua đời ngày 4/2/2018, tại Hà Nội.
- Tác phẩm chính:
- "Hò kéo pháo", "Tôi là người thợ lò", "Hà Nội - Huế - Sài Gòn", "Quảng Bình quê ta ơi", "Người chiến sĩ ấy”, "Chiến thắng Hòa Bình", "Tin chiến thắng", "Chiến thắng Tây Bắc", "Bài ca xây dựng", "Tình yêu của đất và nước", "Hát về cây lúa hôm nay", "Bài ca tình bạn", "Tình ca Tây Nguyên", "Bài ca người giáo viên nhân dân", "Bài ca giao thông vận tải", "Bài ca người thủy thủ"...
- Ca khúc thiếu nhi: "Ca ngợi Tổ quốc", "Mùa hoa phượng nở", "Em yêu trường em", "Con chim vành khuyên", "Bảy sắc cầu vồng", "Đường lên đỉnh Olympia"…
- Khí nhạc: Fuga, Rhapsodie, tổ khúc, giao hưởng thơ, hoặc các tác phẩm thanh nhạc có cấu trúc lớn như Đại hợp xướng Điện Biên Phủ, Hồi tưởng...
- Thông tin thêm:
- 10/4/2025: Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân gồm hơn 700 tác phẩm âm nhạc sáng tác từ năm 1951-2010 được UNESCO ghi danh Di sản tư liệu thế giới. Đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập về âm nhạc của Việt Nam được công nhận là Di sản Tư liệu Thế giới.
