Hà Nội (TTXVN 20/11/2022): Tính đến năm 2022, qua 22 lần tổ chức, World Cup đã có 8 quốc gia được đứng lên bục cao nhất. Brazil là đội duy nhất tham dự đủ 22 vòng chung kết và đang giữ kỷ lục 5 lần vô địch giải. Tiếp đó là Italy và Đức với 4 lần giành ngôi cao nhất. Argentina 3 lần nâng cúp. Pháp và Uruguay cùng có 2 lần vô địch. Anh và Tây Ban Nha mỗi đội vô địch một lần.
Cùng nhìn lại những dấu ấn đáng nhớ trong 10 kỳ World Cup đầu tiên:
1. World Cup lần thứ nhất - Uruguay 1930: Uruguay đi vào lịch sử
Có 13 đội bóng tham dự, trong đó có 9 đại diện châu Mỹ và 4 đại diện châu Âu. Đây là World Cup đầu tiên không thi đấu tranh hạng ba, mà chỉ có trận chung kết để xác định hai đội có thứ hạng cao nhất. Là đội bóng mạnh nhất thế giới vào thời điểm đó, Uruguay đã giành chức vô địch với chiến thắng 4-2 ở trận chung kết trước Argentina.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 32; Tổng số bàn thắng: 89; trung bình: 2,78 bàn/trận. Tổng số khán giả: 1.614.677, trung bình: 60.495 người/trận. Vua phá lưới: Guillermo Stábile (Uruguay, 8 bàn).
2. World Cup lần thứ 2 - Italy 1934: Italy vô địch
Tại kỳ World Cup thứ hai, số lượng các đội bóng đăng ký tham dự tăng từ 13 đội lên 33 đội. Với số lượng các đội tham dự tăng vọt, lần đầu tiên FIFA phải tiến hành vòng đấu loại tại các khu vực để chọn 16 đội được quyền dự vòng chung kết tại Italy.
Với bàn thắng quyết định ghi được trong hai hiệp phụ của trận chung kết giữa Italy và Tiệp Khắc, Italy đã đăng quang ngôi vô địch.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 17. Tổng số bàn thắng ghi tại giải: 70, trung bình: 4,12 bàn/trận. Tổng số khán giả: 395.000 người, trung bình: 23.235 người/trận. Vua phá lưới: Oldrich Nejedly (Tiệp Khắc, 5 bàn).
3. World Cup lần thứ 3 - Pháp 1938: Italy vô địch lần thứ hai
World Cup lần thứ 3 diễn ra trong bối cảnh thế giới bị bao phủ bởi bóng đen của Chiến tranh Thế giới lần thứ II sắp bùng nổ. Với 15 đội tham dự vòng chung kết, đây là giải đầu tiên mà đương kim vô địch và chủ nhà không phải tham dự vòng đấu loại mà được quyền lọt thẳng vào vòng chung kết. Giải đấu cũng ghi nhận Indonesia là đại diện Đông Nam Á đầu tiên và duy nhất tính đến hiện tại góp mặt ở ngày hội bóng đá thế giới. Chiến thắng Hungary với tỉ số 4-2 trong trận chung kết, Italy đã trở thành đội đầu tiên 2 lần liên tiếp giành chức vô địch thế giới ở thời điểm đó.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 18. Tổng số bàn thắng ghi tại giải: 84, trung bình: 4,67 bàn/trận. Tổng số khán giả: 483.000 người, trung bình: 26.833 người/trận. Vua phá lưới: Leonidas da Silva (Brazil, 7 bàn).
4. World Cup lần thứ 4 - Brazil 1950: Uruguay đăng quang lần thứ hai
Sau 2 kỳ bị hủy bỏ vào các năm 1942 và 1946 vì ảnh hưởng của Chiến tranh Thế giới thứ II, kỳ World Cup lần thứ 4 đã quay trở lại vào năm 1950. Đây là kỳ World Cup đầu tiên sau thời kỳ hậu chiến được tổ chức tại xứ sở của lễ hội Carnaval và vũ điệu Samba nóng bỏng. Một trong những điểm gây chú ý ở giải lần này là sự xuất hiện lần đầu tiên của các đại diện bóng đá Anh hiện đại. Đây cũng là kỳ World Cup đầu tiên áp dụng thể thức thi đấu vòng tròn. Có 34 đội tuyển tham dự vòng loại nhưng chỉ có 13 đội tham dự vòng bảng.
Trong trận chung kết, đội tuyển Uruguay đã giành thắng lợi 2-1 trước đội tuyển Brazil, đăng quang lần thứ hai sau 20 năm.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 22. Tổng số bàn thắng ghi tại giải: 88, trung bình: 4 bàn/trận. Tổng số khán giả: 1.337.000 người, trung bình: 60.733 người/trận. Vua phá lưới: Ademir (Brazil, 8 bàn).
5. World Cup lần thứ 5 - Thụy Sĩ 1954: CHLB Đức vô địch
Có 16 đội góp mặt tại vòng chung kết. Thể thức thi đấu lần này trở lại như cũ: có các vòng tứ kết, bán kết và chung kết. Đây là lần đầu tiên giải đấu được phát trên truyền hình.
Điều bất ngờ là đương kim vô địch Uruguay đã bị thua “knock-out” ở trận bán kết. Trận chung kết là cuộc “tái ngộ” giữa CHLB Đức và Hungary. Ở vòng 1, Hungary đã hạ Đức với tỷ số 8-3. Nhưng tại trận chung kết, với tinh thần thi đấu kiên cường và lối chơi phòng thủ chặt chẽ kết hợp với những cuộc tấn công chớp nhoáng đã giúp các cầu thủ Đức thực hiện cú lội ngược dòng ngoạn mục khi bị dẫn trước tới 0-2 mà cuối cùng vẫn giành thắng lợi chung cuộc 3-2 để lần đầu tiên đăng quang.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 24. Tổng số bàn thắng ghi tại giải: 140, trung bình: 6,38 bàn/trận. Tổng số khán giả: 943.000 người, trung bình: 36.269 người/trận. Vua phá lưới: Sándor Kocsis (Hungary, 11 bàn).
6. World Cup lần thứ 6 - Thuỵ Điển 1958: Brazil vô địch lần thứ nhất
Giải đấu diễn ra trên đất Thụy Điển, ghi nhận số đội tham dự vòng loại nhiều nhất kể từ khi giải được thành lập với 53 quốc gia. 16 đội đã lọt vào vòng chung kết, trong đó luật đội chủ nhà và các nhà đương kim vô địch mặc định có mặt tại vòng chung kết vẫn còn được áp dụng.
Trong trận chung kết với đội Brazil, được sự cổ vũ cuồng nhiệt của khán giả nhà và sự chuẩn bị chu đáo, đội Thụy Điển đã thể hiện một phong độ xuất sắc. Song với một đội hình rất mạnh, Brazil đã trở thành đội bóng Nam Mỹ đầu tiên và duy nhất trong thế kỉ XX giành được Cup tại một giải vô địch thế giới được tổ chức trên đất châu Âu. Tỉ số của trận chung kết là 5-2.
World Cup lần này cũng đánh dấu sự xuất hiện của một nhân vật huyền thoại, người mà sau này đã được đông đảo giới hâm mộ bóng đá tôn sùng là ông Vua của bóng đá thế giới - Pele.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 35. Tổng số bàn thắng ghi tại giải 126, trung bình 3,60 bàn/trận. Tổng số khán giả 868.000 người, trung bình 24.800 người/trận. Vua phá lưới: Just Fontaine (Pháp, 13 bàn).
7. World Cup lần thứ 7 - Chile 1962: Brazil bảo vệ thành công ngôi vô địch
Có 56 đội tham dự vòng loại và sau cùng chỉ có 14 cái tên lọt vào vòng chung kết cùng với đội chủ nhà Chile và đương kim vô địch Brazil. Thể lệ giải đấu ở kỳ này đã có chút thay đổi, theo đó bỏ trận đấu play-off để xác định đội thứ hai đi tiếp, thay vào đó là tính đến chỉ số phụ nếu hai đội bằng điểm.
Vượt qua các đối thủ, Brazil và Tiệp Khắc gặp nhau ở trận đấu cuối cùng. Brazil đã bảo vệ thành công ngôi vô địch. Tỉ số của trận chung kết là 3-1.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 32. Tổng số bàn thắng ghi tại giải: 89, trung bình: 2,78 bàn/trận. Tổng số khán giả: 776.000 người, trung bình: 24.260 người/trận. Vua phá lưới (4 bàn) gồm: Flórián Albert (Hungary), Garrincha (Brasil), Valentin Ivanov (Liên Xô), Dražan Jerković (Cộng hòa Nam Tư), Leonel Sánchez (Chile), Vavá (Brazil).
8. World Cup lần thứ 8 - Anh 1966: Đội tuyển Anh vô địch
Năm 1966, lần đầu tiên World Cup được tổ chức tại nước Anh, quê hương của bóng đá. World Cup 1966 cũng chứng kiến số đội tham dự vòng loại vượt trội với 71 đội, và sau đó có 16 đội lọt vào vòng chung kết.
Trận chung kết Anh-Đức là điểm nóng nhất của giải, trong đó tâm điểm của cuộc tranh cãi là bàn thắng quyết định chiến thắng cho đội tuyển Anh của tiền đạo Geoff Hurst được ghi vào phút thứ 100 của trận đấu. Tỉ số của trận chung kết là 4-2.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 32. Tổng số bàn thắng: 89, trung bình: 2,78 bàn/trận. Tổng số khán giả: 1.614.677, trung bình: 60.496 người/trận. Vua phá lưới : Eusébio (Bồ Đào Nha, 9 bàn).
9. World Cup lần thứ 9 - Mexico 1970: Brazil giành vĩnh viễn Cúp “Nữ thần vàng”
World Cup 1970 tại Mexico được coi là kỳ World Cup đáng xem nhất trong lịch sử. Lần đầu tiên, giải được tổ chức tại Bắc Mỹ, bên cạnh đó là sự đột phá về công nghệ truyền hình.
Tại giải lần này ghi nhận một nét mới trong hệ thống luật thi đấu: Lần đầu tiên, ban tổ chức cho phép các cầu thủ dự bị được thay thế. Và đội nào 3 lần giành chức vô địch sẽ được trao tặng vĩnh viễn Cúp “Nữ thần vàng”. Sau 40 năm kể từ khi World Cup đầu tiên được tổ chức, mới có một đội bóng lập được kỳ tích này: Đó là Brazil.
Trong 90 phút đi vào lịch sử của trận chung kết, các cầu thủ Brazil đã trình diễn một vũ điệu samba huyền ảo và đầy hứng khởi để giành thắng lợi 4-1 trước Italy.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 32. Tổng số bàn thắng: 95, trung bình: 2,97 bàn/trận. Tổng số khán giả: 1.673.975, trung bình: 52.312 người/trận. Vua phá lưới: Gerd Müller (CHLB Đức, 10 bàn).
10. World Cup lần thứ 10 - CHLB Đức 1974: Đội tuyển Đức vô địch lần thứ hai
World Cup lần thứ 10 có nhiều nét mới. Trước tiên là ở chiếc Cúp vàng mới được đặt tên là FIFA. Thứ hai là việc áp dụng thể thức thi đấu mới: Ở vòng I, 16 đội được chia làm 4 bảng để chọn 8 đội vào vòng sau. Ở vòng II, 8 đội lại được chia tiếp thành 2 bảng mới. Hai đội đứng thứ nhất 2 bảng sẽ vào thẳng chung kết. Hai đội đứng thứ nhì sẽ gặp nhau để tranh ngôi vị thứ 3.
Tại kỳ World Cup lần này, “cỗ xe tăng” Đức dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Beckenbauer đã giành ngôi vô địch, sau khi hạ gục Hà Lan 2-1 trong trận chung kết.
- Những con số đáng chú ý:
Số trận đấu: 38. Tổng số bàn thắng: 97, trung bình: 2,25 bàn/trận. Tổng số khán giả: 1.774.022 người, trung bình: 46.685 người/trận. Vua phá lưới: Grzegorz Lato (Ba Lan, 7 bàn)…/.
Phước Sang
Các kỳ World Cup trong lịch sử: Kỳ thứ 11 (1978) đến kỳ thứ 22 (2022)