Hà Nội (TTXVN 12/11/2023) Nhận lời mời của Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Joe Biden, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Tuần lễ cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 30 và kết hợp hoạt động song phương tại Hoa Kỳ từ ngày 14 đến 17/11/2023. Chuyến công tác tại Hoa Kỳ lần này diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ đã đạt được những bước phát triển tích cực. Hai nước đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hồi tháng 9/2023. Vì vậy, chuyến công tác lần này của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng có ý nghĩa quan trọng nhằm cụ thể hóa, triển khai các thỏa thuận, cam kết đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai nước thời gian qua.

Trong quá khứ, Việt Nam và Hoa Kỳ có một mối quan hệ vừa khác biệt vừa đặc biệt so với mối quan hệ giữa các quốc gia khác, bởi hai nước đã phải trải qua một cuộc chiến vô cùng tàn khốc để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Gác lại quá khứ, hai nước chính thức thiết lập quan hệ vào ngày 12/7/1995. Đây là một dấu mốc lịch sử đặc biệt quan trọng, mở ra chương mới trong quan hệ giữa hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ.

Sau khi chính thức bình thường hóa, quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ mỗi ngày qua đi lại có thêm những dấu mốc mới. Hai nước chính thức thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện (tháng 7/2013); nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững (tháng 9/2023). 

Đây là những bước tiến quan trọng trong quan hệ hai nước, dựa trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi, trên cơ sở luật pháp quốc tế. Điều này tạo cơ sở để hai bên tăng cường quan hệ về chính trị, ngoại giao với các chuyến thăm cấp cao và các cấp thường xuyên giữa hai nước, qua đó tăng cường hiểu biết và làm sâu sắc hơn quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ. 

Chỉ tính riêng trong năm 2023, các hoạt động ngoại giao giữa hai nước diễn ra thường xuyên, liên tục, như: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden (ngày 29/3/2023); Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken thăm Việt Nam (tháng 4/2023); Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen thăm Việt Nam (tháng 7/2023); Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden thăm cấp Nhà nước Việt Nam (ngày 10 và 11/9/2023); Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Phiên thảo luận chung cấp cao Khóa 78 Đại hội đồng Liên hợp quốc, kết hợp hoạt động song phương tại Hoa Kỳ (17 đến 23/9/2023)…

Trên cơ sở quan hệ chính trị ngày càng mở rộng, hợp tác kinh tế, trao đổi thương mại, đầu tư Việt Nam-Hoa Kỳ đã có bước phát triển mạnh mẽ. Tính từ năm 1995, khi hai nước bình thường hóa quan hệ, thương mại song phương đã tăng từ 450 triệu USD năm 1995 lên mức hơn 123 tỷ USD vào năm 2022. 9 tháng năm 2023, kim ngạch song phương đạt 80,4 tỷ USD (theo Tổng cục Hải quan). 

Hiện nay, Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam, đồng thời là thị trường xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam vượt mốc 100 tỷ USD. Việt Nam đã trở thành 1 trong 10 đối tác thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ và mối quan hệ kinh tế giữa hai quốc gia dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng. Việt Nam là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu của Hoa Kỳ. Hai nước phấn đấu nâng kim ngạch thương mại lên 200 tỷ USD.

Về đầu tư, nhiều năm qua Hoa Kỳ luôn là một trong những đối tác có đầu tư lớn nhất tại Việt Nam. Đầu tư trực tiếp nước ngoài của Hoa Kỳ tại Việt Nam đạt 11,8 tỷ USD với 1.306 dự án còn hiệu lực (tính đến tháng 10/2023). Các doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ tiếp tục quan tâm, đầu tư vào thị trường Việt Nam. Phía Hoa Kỳ thể hiện sự sẵn sàng thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực Việt Nam quan tâm như phát triển cơ sở hạ tầng, chuỗi cung ứng, kinh tế số.

Đánh giá về những tiềm năng hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới, các chuyên gia đều cho rằng, việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Mới đây, tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam-Hoa Kỳ năm 2023 do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Phòng Thương mại Hoa Kỳ tổ chức tại Hà Nội (ngày 31/10/2023), Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh việc thiết lập khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 9 vừa qua, quan hệ hai nước đã tiến một chặng đường dài, đạt đến tầm vóc mà khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ít người hình dung ra được.

Với 10 trụ cột hợp tác bao trùm lên tất cả các lĩnh vực, khuôn khổ mới này thể hiện tầm nhìn chiến lược và quyết tâm chính trị của hai bên đưa quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ bước vào giai đoạn phát triển mới, sâu rộng hơn, mạnh mẽ hơn, thực chất hơn; phù hợp với lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp thiết thực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực và trên thế giới.

Để tận dụng tối đa những cơ hội trên, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đề nghị hai bên tiếp tục cùng quan tâm và ưu tiên dành nguồn lực để hiện thực hóa các cam kết trong Tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ giữa hai nước. Doanh nghiệp hai bên cần tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác kinh tế-thương mại, tăng cường xuất-nhập khẩu các mặt hàng có thế mạnh của nhau, cùng hỗ trợ nhau tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng mới, góp phần mở rộng chuỗi cung ứng toàn cầu tại Việt Nam, bao gồm cả các lĩnh vực công nghiệp phụ trợ; phấn đấu sớm đưa kim ngạch thương mại đạt 200 tỷ USD trong thời gian tới.

Trong khi đó, tại diễn đàn “Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam và Hoa Kỳ - Cơ hội nào cho doanh nghiệp Việt?” tổ chức tại Đà Nẵng (ngày 10/11/2023), Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E.Knapper cho biết, mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam chưa bao giờ mạnh đến vậy, được nhấn mạnh bởi các hoạt động của Tổng thống Joe Biden khi đến Việt Nam hồi tháng 9/2023 và Tuyên bố chung giữa hai nước nâng cấp mối quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện. Trong tuyên bố chung đã bao hàm hướng hợp tác tất cả các lĩnh vực đầu tư, thương mại, giáo dục, năng lượng, biến đổi khí hậu….

Tiếp nối những bước đi tích cực đó, chuyến công tác tại Hoa Kỳ lần này của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng có ý nghĩa quan trọng nhằm triển khai các thỏa thuận hợp tác giữa lãnh đạo cấp cao hai nước thời gian qua; thúc đẩy hợp tác kinh tế-thương mại, giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; tăng cường hợp tác giữa các địa phương hai nước; giao lưu nhân dân.../.
An Ngọc (tổng hợp)