Giáo sư, bác sỹ Đặng Văn Ngữ (giữa) với Bác Hồ nhân dịp Người đến thăm trường Y - Dược và khoa Kí sinh trùng. Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát
Giáo sư, bác sĩ Đặng Văn Ngữ sinh ngày 4/4/1910 tại làng An Cựu, Huế.
Năm 1942, ông là Trưởng phòng thí nghiệm Ký sinh trùng và ông đã hoàn thành 19 công trình nghiên cứu khoa học nổi tiếng.
Trong thời gian tham gia kháng chiến chống Pháp tại chiến khu Việt Bắc, Giáo sư Đặng Văn Ngữ là người đã nghiên cứu thành công cách sản xuất ra thuốc Penicillin - loại kháng sinh đóng vai trò to lớn trong điều trị chống nhiễm khuẩn.
Năm 1955, Giáo sư Đặng Văn Ngữ sáng lập ra Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Việt Nam. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, ông tập trung nghiên cứu phòng, chống và điều trị căn bệnh sốt rét trên những cánh rừng Trường Sơn.
Giáo sư, bác sĩ Đặng Văn Ngữ hy sinh ngày 1/4/1967 trong một trận B52 rải thảm ở Trường Sơn trong khi đang nghiên cứu về vaccine chống sốt rét.
Giáo sư Đặng Văn Ngữ đã được Đảng và Nhà nước truy tặng danh hiệu cao quý: Anh hùng Lao động cùng Giải thưởng Hồ Chí Minh về 2 công trình bào chế dung dịch penicilin sử dụng chữa vết thương trong kháng chiến chống Pháp và điều tra về loài muỗi sốt rét ở Việt Nam.
Con trai của Giáo sư, bác sĩ Đặng Văn Ngữ là Đạo diễn, Nghệ sĩ nhân dân Đặng Nhật Minh nổi tiếng với những bộ phim xuất sắc của điện ảnh Việt Nam như: “Bao giờ cho đến tháng 10”, “Cô gái trên sông”, “Thương nhớ đồng quê”, “Hà Nội Mùa đông 1946”, “Trở về”, “Đừng đốt”…