APEC - Diễn đàn đối thoại khu vực và cơ chế hợp tác hàng đầu
Hà Nội (TTXVN 16/11/2022) APEC đã và đang góp phần tích cực vào quá trình xây dựng một cấu trúc hợp tác khu vực theo hướng đa tầng nấc, duy trì vai trò đầu tàu của châu Á-Thái Bình Dương trong tiến trình tăng trưởng và liên kết kinh tế toàn cầu.
Vào những năm 80 của thế kỷ XX, châu Á mà trọng tâm là Đông Á nổi lên thành một trong những khu vực năng động trên thế giới khi tốc độ tăng trưởng bình quân lên tới 9-10% mỗi năm. Dù vậy, khu vực này lại thiếu đi hình thức hợp tác hiệu quả để thúc đẩy phát triển kinh tế, hội nhập với nhiều quốc gia.
Trước nhu cầu trên, diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (Asia-Pacific Economic Cooporation forum - gọi tắt là APEC) đã được thành lập vào ngày 6/11/1989 tại Canberra (Australia). Cùng với các cơ chế hợp tác khác như Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương-TPP (nay là Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương-CPTPP), Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), liên kết kinh tế Đông Bắc Á..., APEC đã và đang góp phần tích cực vào quá trình xây dựng một cấu trúc hợp tác khu vực theo hướng đa tầng nấc, duy trì vai trò đầu tàu của châu Á-Thái Bình Dương trong tiến trình tăng trưởng và liên kết kinh tế toàn cầu.
Từ 12 thành viên sáng lập năm 1989 là: Australia, Brunei, Canada, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, New Zealand, Philippines, Singapore, Thái Lan, Mỹ, đến nay APEC đã có thêm các nền kinh tế thành viên khác như: 3 thành viên gia nhập năm 1991 là Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Đài Bắc (Trung Hoa); 3 thành viên gia nhập năm 1993-1994 là Mexico, Papua New Guinea, Chile; 3 thành viên gia nhập năm 1998 là Peru, Nga, Việt Nam.
APEC tạm ngừng kết nạp thành viên mới từ năm 1998. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều nền kinh tế có nguyện vọng gia nhập APEC như: Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Macao (Trung Quốc), Mông Cổ, Lào, Campuchia, Costa Rica, Colombia, Panama, Ecuador.
Như vậy, với tổng cộng 21 nền kinh tế thành viên, APEC hiện nay hội tụ 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới (Mỹ, Nhật Bản và Canada); 9 thành viên Nhóm 20 nền kinh tế lớn (G20) (Australia, Canada, Trung Quốc, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mexico, Nga, Mỹ) và nhiều nền kinh tế mới nổi, phát triển năng động của châu Á-Thái Bình Dương.
APEC hiện cũng là nơi hội tụ các trung tâm kinh tế, thương mại và công nghệ lớn toàn cầu, chiếm khoảng 40% dân số, đóng góp 60% GDP, khoảng 50% thương mại của thế giới, khẳng định được vị thế và vai trò đầu tàu của khu vực. Đặc biệt, trong tiến trình tăng trưởng và liên kết kinh tế toàn cầu, APEC cũng đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng một cấu trúc hợp tác khu vực sâu rộng, toàn diện theo tinh thần của mục tiêu hướng tới tự do hóa, thuận lợi hóa thương mại và đầu tư trong khu vực vào năm 2021./.
