Chiến thắng An Lão - một trang sử hào hùng
Hà Nội (TTXVN 5/12/2014) Cách đây 50 năm, vào ngày 7/12/1964, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu V quyết định mở chiến dịch tấn công giải phóng An Lão (nơi được quân địch xây dựng thành một khu vực phòng thủ). Sau 2 ngày đêm chiến đấu với chiến thuật tấn công bất ngờ, liên tục, ta đã giải phóng 8 ấp chiến lược và giải phóng huyện An Lão. Đây là chiến thắng lớn đầu tiên của quân và dân ta ở miền Nam Trung bộ và góp phần cổ vũ cho cán bộ chiến sĩ khắp chiến trường miền Nam xông lên tiêu diệt kẻ thù, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
*Chiến thắng An Lão - chiến thắng đầu tiên của miền Nam Trung Bộ
An Lão là huyện vùng cao, nằm về phía Tây Bắc tỉnh Bình Định, với diện tích tự nhiên là 690,5 km2, trước đây có 18 xã. Hiện nay có 9 xã và 1 thị trấn; dân số hơn 25.000 người, trong đó 8 xã có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Tuy ở sâu trong vùng núi nhưng An Lão lại nằm lọt vào một thung lũng, án ngữ những đầu mối giao thông quan trọng.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, huyện An Lão là căn cứ cách mạng của tỉnh Bình Định, nơi đóng quân của Sư đoàn 3 Sao vàng và hậu phương của Quân khu 5. Vì vậy, Mỹ-Diệm đã dùng mọi hình thức tàn bạo “Giết sạch, phá sạch và đốt sạch” để chống phá phong trào cách mạng và thực hiện âm mưu “bình định nông thôn”. Trước tình hình đó, đầu tháng 12-1964, Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu 5 và tỉnh ủy Bình Định quyết định mở chiến dịch tấn công giải phóng An Lão, với sự hỗ trợ của bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích, cùng sự ủng hộ của quần chúng nhân dân huyện An Lão. Đúng 1 giờ sáng ngày 7-12-1964, ta đã nổ súng tấn công dồn dập vào các căn cứ quân sự của địch, lần lượt tiêu diệt toàn bộ các cứ điểm của địch, giải phóng 8 ấp chiến lược và giải phóng hoàn toàn huyện An Lão. Huyện An Lão được giải phóng, nối liền căn cứ phía Tây Bắc và khu Đông tỉnh Bình Định với hai huyện Ba Tơ, Đức Phổ (Quảng Ngãi), nối liền với Tây Nguyên tạo thành một vùng căn cứ địa vững chắc, liên hoàn của cách mạng, là hậu phương đóng góp tích cực về sức người, sức của cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của tỉnh trong suốt thời gian còn lại từ 1965 đến 1975.
Chiến thắng An Lão là chiến thắng đầu tiên của miền Nam Trung Bộ, khởi đầu cho việc đánh bại chiến lược phòng ngự cứ điểm, kết hợp với hệ thống ấp chiến lược trong “chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mỹ. Chiến dịch này cũng là lần đầu tiên tại chiến trường Khu 5 xuất hiện phương pháp tác chiến mới: kết hợp giữa bộ đội chủ lực với bộ đội địa phương và dân quân du kích, kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang. Thắng lợi này khẳng định sự lãnh đạo tài tình của Đảng bộ Trung ương, thể hiện sức mạnh của chiến tranh nhân dân đối với một kẻ thù nguy hiểm nhất, có vũ khí tối tân nhất. Chiến thắng An Lão là mốc son khởi đầu, thể hiện ý chí cách mạng tiến công và sức mạnh của quân và dân trong huyện nói riêng, cả nước nói chung, đánh dấu sự trưởng thành to lớn của sự nghiệp đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược, là kết quả tổng hợp của sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, làm chói ngời thêm trang sử hào hùng của quân và dân trong huyện. Chiến thắng An Lão (Bình Định) cùng với chiến thắng Bình Giã (Bà Rịa-Vũng Tàu) đánh dấu sự phá sản về cơ bản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ ở miền Nam Việt Nam. Thừa thắng xông lên, quân giải phóng và nhân dân miền Nam đẩy mạnh tiến công Xuân Hè 1965 và giành nhiều thắng lợi trong các chiến dịch quân sự như Đèo Nhông - Dương Liễu (Bình Định), Đồng Xoài (Biên Hòa), Ba Gia (Quảng Ngãi), làm cho từng đơn vị lớn của địch bị tiêu diệt gọn hoặc bị thiệt hại nặng.
* An Lão hồi sinh
Những ngày đầu giải phóng, cuộc sống người dân huyện An Lão gặp không ít khó khăn. Sự tàn phá ghê gớm của bom đạn và chất độc hóa học của giặc Mỹ đã làm cho xóm làng xơ xác, người dân đói rách, sống trong những ngôi nhà tranh lụp xụp. Ngay sau giải phóng, người dân An Lão đã chung sức chung lòng bắt tay vào xây dựng cuộc sống mới. Quân và dân trong huyện đã tháo gỡ trên 5.055 quả bom, mìn các loại; khai hoang hàng nghìn ha ruộng đưa vào sản xuất, tập trung phát triển kinh tế- xã hội, ổn định và nâng cao đời sống nhân dân.
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, nhất là từ năm 1994 đến nay, Đảng bộ và nhân dân An Lão đoàn kết, phát huy nội lực, tranh thủ sự giúp đỡ có hiệu quả của Trung ương, của tỉnh, nên đã giành được nhiều thành tựu về phát triển kinh tế xã hội, củng cố hệ thống chính trị, đảm bảo quốc phòng an ninh, từng bước cải thiện đời sống nhân dân. Trong sản xuất đã hình thành một số vùng sản xuất tập trung trồng cây công nghiệp, cây ăn quả; phát triển chăn nuôi gia súc; việc giao đất, khoán rừng được đẩy mạnh. Hàng ngàn km đường giao thông bê tông, hàng chục chiếc cầu lớn nhỏ trị giá hàng trăm tỷ đồng được xây dựng đã góp phần tạo điều kiện cho giao thông thông suốt từ huyện đi đến các xã. Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện hàng năm giảm 3-4%, đời sống nhân dân được cải thiện đáng kể. Các xã vùng cao đều có hệ thống trường học, trạm y tế, bưu điện, nhà văn hóa. Đến nay đã có 9/9 xã và 100% thôn có điện; 100% xã có trạm y tế, 100% dân số được phủ sóng truyền hình, truyền thanh; 100% số dân được dùng nước sạch. Huyện đạt chuẩn quốc gia về xoá mù chữ, 100% xã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học và giáo dục phổ cập trung học cơ sở. Lĩnh vực quốc phòng an ninh được củng cố-giữ vững. Một cuộc sống ấm no, vui tươi, một không khí đoàn tụ, đoàn kết đang bao trùm lên mảnh đất An Lão anh hùng. An Lão hôm nay đã hồi sinh, đã thay da đổi thịt một cách kỳ diệu. Diện mạo nông thôn miền núi An Lão đang từng ngày đổi thay và khởi sắc. Năm 1998, An Lão được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Năm 2014, đúng vào dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng An Lão, huyện An Lão vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba./.
Kim Chung (tổng hợp)
