Hoàng Vân
- Họ và tên: Hoàng Vân
- Tên thật là:Lê Văn Ngọ
- Ngày sinh: 24/7/1930
- Năm mất:4/2/2018
- Quê quán: Thành phố Hà Nội
- Khen thưởng/Giải thưởng:
- Giải thường Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000
- Tóm tắt sự nghiệp sáng tác:
- Năm 16 tuổi, ông gia nhập Đội thiếu niên cứu quốc Mai Hắc Đế, là liên lạc viên tự vệ khu Đông Kinh Nghĩa Thục (Liên khu I) Hà Nội; làm phụ trách Thiếu sinh quân Trung đoàn 165, Sư đoàn 312. Sau đó, ông tham gia Đội Tuyên truyền võ trang Lao Hà, làm báo chí và công tác địch vận của trung đoàn, sư đoàn và sau đó phụ trách văn nghệ ở Sư đoàn 312...
- Năm 1951: Bắt đầu sáng tác các ca khúc
- 1954-1960: Được cử đi tu nghiệp tại Nhạc viện Bắc Kinh, Trung Quốc. Tốt nghiệp xuất sắc, với bản giao hưởng thơ Thành đồng Tổ quốc - bản giao hưởng thơ đầu tiên của một nhạc sĩ Việt Nam.
- Từ năm 1960: Sự nghiệp sáng tác của ông bắt đầu nở rộ với hàng loạt ca khúc, hợp xướng, hòa tấu. Ngoài ra ông còn viết nhạc cho phim, kịch nói; chỉ huy dàn nhạc đoàn ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam kiêm chỉ đạo nghệ thuật, đồng thời tham gia giảng dạy môn sáng tác và phối khí tại Nhạc viện Hà Nội cho đến khi ông về hưu đầu những năm 90.
- Năm 1975: Đi thực tập tại Nhạc viện Sofia, Bulgaria.
- 1963-1989: Là Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam; là Trưởng ban sáng tác thanh nhạc và công tác tại Hội (đến năm 1996).
- Nhạc sĩ Hoàng Vân còn tham gia công tác giảng dạy ở Nhạc viện Hà Nội.
- Năm 1996: Nhạc sĩ Hoàng Vân nghỉ hưu.
- Tác phẩm chính:
- Ca khúc: "Hò kéo pháo", "Tôi là người thợ lò", "Hà Nội - Huế - Sài Gòn", "Quảng Bình quê ta ơi", "Bài ca giao thông vận tải", "Chào anh giải phóng quân - Chào mùa xuân đại thắng", "Bài ca xây dựng", "Tình yêu của đất và nước", "Hát về cây lúa hôm nay", "Bài ca tình bạn", "Tình ca Tây Nguyên",... Các ca khúc thiếu nhi: "Mùa hoa phượng nở", "Em yêu trường em", "Mùa hè" (rút từ tổ khúc "Bốn mùa"), "Con chim vành khuyên", "Bảy sắc cầu vồng", "Đường lên đỉnh Olympia",...
- Tác phẩm Hợp xướng - Khí nhạc: “Hồi tưởng”, “Việt Nam muôn năm”, “Vượt núi”, “Tuổi lên mười”, “Hát dưới cờ búa liềm”, “Thành phố chúng ta nhà máy chúng ta”... “Fugue cho piano”, “Tổ khúc cho hautboy và piano”, “Rhapsodie cho violon”, “Độc tấu kèn basson”, “Hành khúc con voi”, “Độc tấu flute Vui được mùa”, “Hoa thơm bướm lượn”, “Âm nhạc cho vũ kịch Chị Sứ”, “Concerto cho piano và dàn nhạc”, “Thơ giao hưởng số 1 Thành đồng Tổ quốc”, “Concerto TS và tình yêu”, “Đại hợp xướng Điện Biên Phủ”...
- Viết nhạc cho nhiều bộ phim Việt Nam: “Nổi gió”, “Con chim vành khuyên”, “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, “Em bé Hà Nội”, “Mối tình đầu”...
- Xuất bản các sách nhạc: Hai chị em (Nhà xuất bản Âm nhạc, 1973); 6 ca khúc Hoàng Vân (Nhà xuất bản Âm nhạc, 1980), Ca khúc Hoàng Vân (Nhà xuất bản Âm nhạc, 1986); Tuyển chọn ca khúc Hoàng Vân (Nhà xuất bản Âm nhạc và Hội nhạc sĩ Việt Nam). Các sách được xuất bản tại nước ngoài: Thành đồng Tổ quốc (in tại Cộng hòa Dân chủ Đức và Bulgaria); Hành khúc con voi (Voi kéo gỗ) (Nhà xuất bản Âm nhạc Moskva, Liên Xô)
- Thông tin thêm:
- Nhạc sĩ Hoàng Vân đã để lại cho kho tàng âm nhạc Việt Nam hơn 700 tác phẩm với nhiều thể loại khác nhau, như: Ca khúc, giao hưởng, hợp xướng và những tác phẩm dành cho thiếu nhi, những bản nhạc phim... Nửa thế kỷ sáng tác ca khúc của ông có thể chia làm ba giai đoạn lớn: cuộc chiến tranh giành độc lập và thống nhất Tổ quốc (1954-1973), hòa bình về (1974-1990), và những năm cuối đời (1990-2010).
- Ngày 10/4/2025, tại Paris, Hội đồng Chấp hành UNESCO đã ghi danh “Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân” vào Danh mục Ký ức Thế giới. Đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập về âm nhạc của Việt Nam được công nhận là Di sản Tư liệu Thế giới.
