Hội nghị Cấp cao ASEAN 16 thành công tốt đẹp

Hà Nội (TTXVN 9/4/2010) Sáng 9/4, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội), Hội nghị Cấp cao ASEAN 16 đã kết thúc. Ngay sau khi kết thúc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc họp báo thông báo kết quả Hội nghị với đông đảo phóng viên trong nước và quốc tế, khẳng định: Hội nghị Cấp cao ASEAN 16, Cấp cao đầu tiên trong năm 2010 đã kết thúc thành công tốt đẹp.

Với chủ đề “Hướng tới Cộng đồng ASEAN: Từ tầm nhìn đến hành động”, Hội nghị đã tập trung trao đổi về các vấn đề: Triển khai Hiến chương và xây dựng Cộng đồng ASEAN; Hợp tác ứng phó với các thách thức toàn cầu; Quan hệ đối ngoại của ASEAN và vai trò ASEAN ở khu vực. Ngoài ra, Hội nghị cũng trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Thủ tướng thông báo những nội dung chính của Hội nghị: Về xây dựng Cộng đồng và triển khai Hiến chương, các nhà lãnh đạo các nước ASEAN khẳng định quyết tâm đẩy mạnh hành động hướng tới mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Về phục hồi kinh tế và phát triển bền vững, Hội nghị cấp cao ASEAN 16 đã trao đổi ý kiến sâu rộng và nhất trí thông qua “Tuyên bố ASEAN về Phục hồi và Phát triển bền vững”, trong đó đề ra phương hướng và biện pháp hợp tác ASEAN, nhất là tập trung vào đẩy nhanh liên kết kinh tế ASEAN, coi trọng gắn kết mục tiêu phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường và bảo đảm an sinh xã hội cũng như đẩy mạnh giáo dục và phát triển nguồn nhân lực; đồng thời tăng cường hợp tác kinh tế - tài chính Đông Á, đóng góp vào nỗ lực toàn cầu cho phục hồi và phát triển bền vững. Về hợp tác ứng phó với các thách thức toàn cầu, các nhà lãnh đạo các nước ASEAN đã trao đổi về các biện pháp đẩy mạnh hợp tác ứng phó hữu hiệu hơn với các thách thức toàn cầu khác, nhất là biến đổi khí hậu.

Hội nghị đã thông qua “Tuyên bố ASEAN về ứng phó với Biến đổi Khí hậu”. Theo đó, ASEAN sẽ gia tăng hợp tác, thông qua kế hoạch và biện pháp cụ thể, gắn kết với các chương trình hành động quốc gia; đồng thời cam kết đóng góp tích cực cho nỗ lực chung toàn cầu hướng tới đạt một thoả thuận quốc tế có tính ràng buộc về pháp lý về biến đổi khí hậu. Tuyên bố cũng hoan nghênh hợp tác ở Mê-kông và các tiểu vùng khác trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu.

Hội nghị nhất trí cần tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực đang nổi lên. Theo đó, các nhà lãnh đạo các nước ASEAN cũng nhất trí cần đồng thời đẩy mạnh quan hệ đối ngoại của Hiệp hội với các Đối tác thông qua các khuôn khổ hợp tác ASEAN+1, tăng cường hoạt động của các diễn đàn khu vực hiện có trong đó ASEAN giữ vai trò chủ đạo, như ASEAN+3, EAS, ARF…

Các nước ASEAN ủng hộ mạnh mẽ Việt Nam, với tư cách Chủ tịch ASEAN, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm G-20 trong năm 2010; và Chủ tịch ASEAN sẽ tiếp tục tham dự G-20 như một cơ chế thường xuyên.

Về một số kết quả đáng chú ý khác, Thủ tướng cho biết, nhân dịp này, lãnh đạo các nước ASEAN đã có cuộc gặp với đại diện của Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA) để trao đổi ý kiến về phương hướng và biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác giữa kênh hành pháp (ASEAN) và kênh lập pháp (AIPA); nhất trí giao cho hai Ban Thư ký ASEAN và AIPA bàn và khuyến nghị cụ thể về biện pháp và cách thức triển khai.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết thêm, các Bộ trưởng Ngoại giao, Kinh tế và Văn hoá-Xã hội của ASEAN cũng đã bàn và thống nhất một số vấn đề quan trọng, trong đó có 3 điểm nổi bật: Các Bộ trưởng Ngoại giao đã ký Nghị định thư về Giải quyết tranh chấp, tiếp tục hoàn chỉnh khung pháp lý theo quy định của Hiến chương ASEAN.

Các Bộ trưởng Kinh tế đã thống nhất các biện pháp đẩy nhanh việc thực hiện có hiệu quả các thoả thuận về hợp tác kinh tế, nhất là tăng cường công tác giám sát việc thực thi.

Các Bộ trường Tài chính ASEAN, họp ngày 8/4/2010 tại Nha Trang, đã thống nhất về nguyên tắc việc thành lập Quỹ cơ sở hạ tầng ASEAN và cam kết thành lập Cơ chế bảo lãnh tín dụng và Đầu tư (CGIF) vào tháng 5/2010.

Các Bộ trưởng phụ trách trụ cột Văn hóa-Xã hội đã thống nhất xác định các lĩnh vực ưu tiên hợp tác; tổ chức Lễ ra mắt Ủy ban ASEAN về Thúc đẩy và Bảo vệ Quyền của Phụ nữ và Trẻ em (ACWC), để góp phần tăng cường hợp tác ASEAN trong việc chăm lo bảo vệ quyền lợi cho phụ nữ và trẻ em, hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN lấy người dân làm trung tâm.

Thủ tướng cũng khẳng định, Hội nghị Cấp cao ASEAN 16 đã thành công tốt đẹp, đề ra được định hướng quan trọng cho hợp tác ASEAN trong năm 2010. Trên cương vị Chủ tịch, Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ, tích cực cùng các nước thành viên ASEAN trong việc đề xuất các sáng kiến nhằm thúc đẩy hợp tác ASEAN, thể hiện qua 2 Tuyên bố về Phục hồi – Phát triển Bền vững và Tuyên bố về Biến đổi khí hậu được thông qua tại Hội nghị lần này.

Trả lời câu hỏi của phóng viên trong và ngoài nước, Thủ tướng nêu rõ, Hội nghị cấp cao ASEAN 16 lần này, lãnh đạo ASEAN đã bàn nhiều nội dung liên quan đến phát triển Mê C ông, trong đó có tăng cường kết nối hạ tầng để thúc đẩy phát triển bền vững ở khu vực Mê Công cùng với việc lồng ghép các vấn đề về bảo vệ môi trường tự nhiên ở khu vực Mê Công với nỗ lực chống biến đổi khí hậu. Tại hội nghị lần này, ASEAN cũng rất hoan nghênh kết quả của Hội nghị Cấp cao Ủy hội sông Mê Công quốc tế lần thứ nhất được tổ chức tại Thái Lan trong hai ngày 4 và 5/4 vừa qua. Hội nghị cũng bày tỏ ủng hộ cam kết của các nước Ủy hội Mê Công trong việc tăng cường hợp tác, sử dụng, quản lý, khai thác bền vững các vùng tài nguyên của vùng sông Mê Công. Có thể nói hội nghị Cấp cao Ủy hội sông Mê Công vừa qua rất thành công. Đại diện của CHND Trung Hoa, Mi-an-ma tham dự Hội nghị này cũng đã bày tỏ sự đồng tình cao về Tuyên bố chung của Hội nghị.

Về vấn đề Mi-an-ma, Thủ tướng cho biết, cùng là thành viên của ASEAN và là láng giềng trong khu vực, ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng luôn quan tâm, theo dõi tình hình xây dựng và phát triển của Mi-an-ma. Tại cuộc họp cấp cao lần này, Ngài Thủ tướng Mi-an-ma Thên Sên, cũng chia sẻ với chúng tôi về diễn biến gần đây ở Mi-an-ma, trong đó Thủ tướng Thên Sên cũng đã có thông báo về công tác chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử dự kiến sẽ được tổ chức trong năm 2010. “Trong chuyến thăm vừa qua tới Mi-an-ma, ngoài việc trao đổi về hợp tác song phương, với cương vị là chủ tịch ASEAN tôi đã chuyển tới Chính phủ và nhân dân Mi-an-ma thông điệp của ASEAN là mong muốn Mi-an-ma triển khai có hiệu quả lộ trình dân chủ vì hòa bình và hòa hợp dân tộc, tổ chức bầu cử công bằng dân chủ dưới sự tham gia của tất cả các đảng phái, qua đó để sớm ổn định và tập trung phát triển đất nước”, Thủ tướng nói. Tại hội nghị này, các nước ASEAN ủng hộ Mi-an-ma tích cực hội nhập với khu vực và quốc tế, ổn định để phát triển.

Về vấn đề biển Đông, việc duy trì hòa bình, ổng định, an ninh, an toàn trên biển là lợi ích chung và là mối quan tâm lớn của các nước trong khu vực và các nước ASEAN. Các nước liên quan trong khu vực đã xây dựng nhiều thỏa thuận và cơ chế hợp tác nhằm bảo đảm hòa bình, ổn định và cùng hợp tác ở khu vực, trong đó có tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC). DOC là văn bản quan trọng được ký kết giữa ASEAN và Trung Quốc nhằm thúc đẩy xây dựng lòng tin và hợp tác. Các bên liên quan đều đã khẳng định cam kết tuân thủ và thực hiện DOC. Hiện nay các bên cũng đang nỗ lực hợp tác thực hiện cam kết này. Các quan chức ASEAN và Trung Quốc đã thống nhất sẽ sớm nhóm họp để bản biện pháp thúc đẩy triển khai thực hiện DOC. Thủ tướng tin tưởng với thiện chí của các bên và vì lợi ích chung của cả khu vực các bên liên quan sẽ tiếp tục tuân thủ và thực hiện tốt DOC cũng như công ước của LHQ về luật biển 1982 để góp phần thiết thực vào duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn trên Biển Đông vì điều đó là lợi ích chung của các nước ASEAN cũng là lợi ích chung của các nước trong khu vực./.

Đỗ Quyên