Bản Anh hùng ca Đường 9 Nam Lào: Chiến thắng của nghệ thuật quân sự

Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên (bên phải), Tư lệnh Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn trình bày kế hoạch tác chiến trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, mùa Xuân năm 1971. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Một buổi họp giao ban bàn phương án tác chiến của Bộ Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Khi quyết định mở chiến dịch này, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đã nắm chắc được kế hoạch cuộc hành quân Lam Sơn 719 của địch, kể cả thời gian, quy mô cuộc hành quân, chiến thuật và sự phối hợp giữa các lực lượng của đối phương. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Nắm rất chắc kế hoạch cuộc hành quân Lam Sơn 719 của địch cộng với sự cảm nhận thiên tài về quân sự, trước khi bắt đầu chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam đã hai lần vào làm việc với Bộ Tư lệnh Trường Sơn. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Nắm rất chắc kế hoạch cuộc hành quân Lam Sơn 719 của địch cộng với sự cảm nhận thiên tài về quân sự, trước khi bắt đầu chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Tư lệnh QĐND Việt Nam đã hai lần vào làm việc với Bộ Tư lệnh Trường Sơn. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Trong chiến dịch này, ta tập trung lực lượng lớn quân thuộc nhiều binh chủng, nhiều khí tài quân sự và sử dụng đòn nghi binh chiến dịch, giấu kín lực lượng làm cho địch tưởng ta suy yếu để kéo quân ra càng nhiều càng tốt, sa vào thế trận bày sẵn và bị ta tiêu diệt. (Ảnh: TTXVN)

Quân y viện dã chiến mặt trận Đường 9 - Nam Lào (1971). (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Xác máy bay trực thăng của Mỹ bị quân giải phóng Trung đoàn 64 (Sư đoàn 320) bắn rơi trên đồi Không Tên. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Quân giải phóng Lào tiến công địch tại điểm cao 456, tháng 3/1971. Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào là một minh chứng sống động cho mối tình đoàn kết gắn bó keo sơn giữa hai quân đội và hai dân tộc Việt-Lào trong cuộc chiến đấu chống kẻ thù chung. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Quân giải phóng chiếm công sự của địch để đánh trả đợt phản kích. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, lực lượng phòng không của Đoàn 559-Bộ đội Trường Sơn được trang bị nhiều súng máy 12,7 mm và 14,5 mm, hình thành thế trận rộng khắp, nhiều tầng, nhiều lớp đánh máy bay lên thẳng của địch rất hiệu quả, góp phần quan trọng đánh bại chiến thuật trực thăng vận của chúng trong cuộc hành quân Lam Sơn 719. (Ảnh: Vũ Tạo/TTXVN)

Chiến sỹ công binh Vũ Văn Duệ nghiên cứu phá mìn định hướng của địch tại mặt trận Đường 9-Nam Lào. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Pháo binh quân giải phóng tại mặt trận Đường 9 - Nam Lào trút bão lửa xuống trận địa pháo của Mỹ-Ngụy. Đây là lần đầu tiên ta tổ chức một chiến dịch hiệp đồng giữa các chiến trường, phối hợp tác chiến quy mô lớn giữa quân cơ động của Bộ Quốc phòng và quân chủ lực của chiến trường Trường Sơn, Trị Thiên, Quân khu 5. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Máy bay trực thăng Mỹ bị phá hủy tại mặt trận Đường 9 - Nam Lào. Trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, lực lượng phòng không của Đoàn 559-Bộ đội Trường Sơn được trang bị nhiều súng máy 12,7 mm và 14,5 mm, hình thành thế trận rộng khắp, nhiều tầng, nhiều lớp đánh máy bay lên thẳng của địch rất hiệu quả, góp phần quan trọng đánh bại chiến thuật trực thăng vận của chúng trong cuộc hành quân Lam Sơn 719. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Quân giải phóng triển khai tấn công địch trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Sức lan tỏa của chiến thắng Đường 9 - Nam Lào vượt ra khỏi giới hạn cả về mặt không gian và thời gian; xứng đáng là một trong những bản anh hùng ca trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. (Ảnh: Nguyễn Đình Ưu/TTXVN)

Quân giải phóng thu chiến lợi phẩm trên đồi A Rinh. Trong chiến thắng Đường 9 - Nam Lào, quân ta bắt hơn 1.000 tù binh, thu 3.000 khẩu súng các loại và nhiều trang bị quân sự. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Đây là đầu tiên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, quân đội ta sử dụng 5 sư đoàn trong một chiến dịch. Điều đó cho thấy vị trí quan trọng của chiến dịch Đường 9 - Nam Lào trong tính toán chiến lược của cả ta và đối phương. Việc ta bố trí, sử dụng một lực lượng rất mạnh để đối phó với cuộc hành quân lớn của địch, ngay từ đầu đã tạo được một thế trận chủ động, khiến địch bất ngờ. (Ảnh: Hồng Thụ/TTXVN)

Kết thúc chiến dịch, ta đã loại khỏi vòng chiến đấu trên hai vạn tên địch, đánh thiệt hại nặng 6 trung đoàn, lữ đoàn, 13 tiểu đoàn bộ binh, pháo binh; phá hủy 1.100 xe, hơn 100 khẩu pháo lớn, bắn rơi 550 máy bay; bắt hơn 1.000 tù binh, thu hàng nghìn khẩu súng và trang bị quân sự. (Ảnh: Hồng Thụ/TTXVN)

Xe tăng M-41 của Mỹ bị quân ta đánh chiếm. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Trận địa pháo của địch ở đồi A Rinh bị quân giải phóng tiêu diệt. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Thực tiễn Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào cho thấy nghệ thuật chỉ đạo tác chiến của quân đội ta, được thể hiện thành công trong phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng cơ động với lực lượng tại chỗ, tạo sức mạnh tổng hợp đánh thắng địch có quân số đông, trang bị, phương tiện chiến tranh hiện đại. (Ảnh: Hồng Thụ/TTXVN)

Lực lượng thông tin đảm bảo liên lạc thông suốt mọi tình huống, góp phần làm nên chiến thắng Đường 9 - Nam Lào, mùa Xuân 1971. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Một điểm tập kết dã chiến xe vận tải và xe bọc thép của lính Sài Gòn trên Đường 9 bị ta đánh tan. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Xác máy bay vận tải AC-130 của Mỹ bị quân giải phóng bắn rơi trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, mùa Xuân năm 1971. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Xác máy bay Mỹ bị quân giải phóng bắn rơi trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, mùa Xuân năm 1971. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Xe tăng M-41 của Mỹ bị quân giải phóng chiếm và sử dụng để đánh địch trong chiến dịch đường 9 - Nam Lào, mùa Xuân năm 1971. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Chiến sỹ Đại đội 6, Quân giải phóng Quảng Trị tiêu diệt địch tại chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Trong chiến dịch này, ta tập trung lực lượng lớn quân thuộc nhiều binh chủng, nhiều khí tài quân sự và sử dụng đòn nghi binh chiến dịch, giấu kín lực lượng làm cho địch tưởng ta suy yếu để kéo quân ra càng nhiều càng tốt, sa vào thế trận bày sẵn và bị ta tiêu diệt. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Chứng minh thư và các giấy tờ, tài liệu của lính Ngụy bị quân ta thu giữ trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Sức lan tỏa của chiến thắng Đường 9 - Nam Lào vượt ra khỏi giới hạn cả về mặt không gian và thời gian; xứng đáng là một trong những bản anh hùng ca trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Thiết giáp Mỹ phơi xác trên Đường 9. Trong chiến thắng Đường 9 - Nam Lào, quân ta đã loại khỏi vòng chiến đấu hơn 2 vạn tên địch, đánh thiệt hại nặng 6 trung đoàn, lữ đoàn, 13 tiểu đoàn bộ binh, pháo binh; phá hủy 1.100 xe, hơn 100 khẩu pháo lớn, bắn rơi 550 máy bay. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Trong chiến dịch này, quân đội ta tập trung một lực lượng lớn gần 6 vạn cán bộ, chiến sĩ thuộc nhiều binh chủng và nhiều khí tài quân sự để đương đầu và quyết tâm đánh bại cuộc hành quân Lam Sơn 719 của Mỹ-Ngụy. (Ảnh: Hồng Thụ/TTXVN)

Trong chiến thắng Đường 9 - Nam Lào, quân ta đã loại khỏi vòng chiến đấu hơn 2 vạn tên địch, bắt hơn 1.000 tù binh, thu 3.000 khẩu súng các loại và nhiều trang bị quân sự. (Nguồn: TTXVN)

Phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng cơ động với lực lượng tại chỗ, tạo sức mạnh tổng hợp đánh thắng địch có quân số đông, trang bị, phương tiện chiến tranh hiện đại là bài học quý trong nghệ thuật chỉ đạo tác chiến của chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. (Ảnh: TTXVN)

Nguyễn Ngọc Tân, chiến sỹ bắn B40 đại đội 8 quân giải phóng chỉ với 2 quả đạn đã bắn tan xác 2 máy bay địch chở đầy quân ngụy Sài Gòn. (Ảnh: Nghĩa Dũng/TTXVN)

Trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, quân ta bắt hơn 1.000 tù binh địch. (Ảnh: TTXVN)

Xe bọc thép của địch phơi xác khắp mặt trận Đường 9 - Nam Lào. (Ảnh: Nghĩa Dũng/TTXVN)

Chủ động hậu cần chiến lược cho chiến dịch, bảo đảm 5 - 6 vạn quân tác chiến trong thời gian 4 - 5 tháng. Trong ảnh: Đại đội 2 Thanh niên xung phong mặt trận Đường 9 - Nam Lào vận chuyển đạn và gạo cho bộ đội. (Ảnh: Nghĩa Dũng/TTXVN)

Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào cho thấy bước phát triển về tổ chức và nghệ thuật tác chiến hiệp đồng quân binh chủng của Quân đội nhân dân Việt Nam. (Ảnh: TTXVN)

Ở chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, lần đầu tiên ta tổ chức một chiến dịch hiệp đồng Đông-Tây, hiệp đồng giữa các chiến trường, là sự phối hợp tác chiến quy mô lớn giữa quân cơ động của Bộ Quốc phòng và quân chủ lực của chiến trường Trường Sơn, Trị Thiên, Quân khu 5. (Ảnh: TTXVN)

Lực lượng phòng không của Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn tập trung tại chiến dịch Đường 9 - Nam Lào rất mạnh, gồm 1 trung đoàn tên lửa, 5 trung đoàn cao xạ, trong đó có súng máy 12,7 mm và 14,5 mm diệt trực thăng rất lợi hại. (Ảnh: TTXVN)

Cán bộ quân giải phóng giải thích chính sách khoan hồng của Mặt trận dân tộc giải phóng cho tù binh Ngụy. Trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, quân ta loại khỏi vòng chiến đấu hơn 2 vạn tên địch, bắt hơn 1.000 tù binh. (Ảnh: TTXVN)

Đại tá Nguyễn Văn Thọ, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 3 Dù của Ngụy (bên phải) bị quân giải phóng bắt làm tù binh trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. (Ảnh: Tư liệu BTLSQSVN/TTXVN phát)

Nghệ thuật chỉ đạo chiến thuật trong chiến dịch ở chỗ bộ đội ta vận dụng nhiều cách đánh sáng tạo, lần lượt làm thất bại các thủ đoạn tác chiến, hình thức chiến thuật của địch, từng bước đẩy địch từ thế chủ động tiến công sang bị động đối phó, tạo thời cơ thuận lợi để ta thực hành phản công, chuyển từ phản công sang tiến công giành thắng lợi quyết định. (Ảnh: TTXVN)

Bằng sức mạnh của lực lượng binh chủng hợp thành, trong quá trình chiến đấu, thế trận phản công của ta chuyển hóa thành thế trận tiến công truy kích, làm thất bại hoàn toàn kế hoạch tiến công của địch. (Ảnh: Hồng Thụ/TTXVN)

Quân giải phóng truy kích địch tại mặt trận Đường 9 - Nam Lào. Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào năm 1971 tác động mạnh đến cục diện chiến trường, giáng một đòn nặng vào chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của Mỹ, đồng thời đánh dấu bước trưởng thành mới của Quân đội nhân dân Việt Nam. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Dưới sự yểm trợ của pháo binh, từ 16 - 18/3/1971, các lực lượng thuộc Sư đoàn 2 thực hiện trận then chốt tiêu diệt Trung đoàn 1 Ngụy ở điểm cao quan trọng 723 nằm trong dãy Phu Rệp, phía Nam Đường 9 và sông Sê Pôn. Trong trận này, ta diệt và bắt sống 1.700 tên, bắn rơi nhiều máy bay, thu hàng trăm vũ khí và nhiều phương tiện, quân trang, quân dụng. (Ảnh: Hồng Thụ/TTXVN)

Bộ đội phối hợp với dân quân chống lầy cho xe tăng trên đường vào chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Trong chiến dịch này, bộ đội ta chuẩn bị hỏa lực mạnh chưa từng có, ngoài phòng không thì pháo binh, xe tăng cũng rất mạnh. (Ảnh: Lương Nghĩa Dũng/TTXVN)

Mạng thông tin liên lạc được triển khai thông suốt từ Bộ Quốc phòng đến Quân khu 5 và Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn, sẵn sàng bảo đảm cho nhiệm vụ tác chiến đánh địch ở khu vực Đường 9 - Nam Lào. Trong ảnh: Quân giải phóng dũng cảm vượt qua bom đạn địch, đảm bảo đường dây thông suốt cho chiến dịch. (Ảnh: Nghĩa Dũng/TTXVN)

Thắng lợi của Chiến dịch phản công Đường 9 - Nam Lào có ý nghĩa chiến lược, đánh dấu bước phát triển nghệ thuật quân sự tài tình của QĐND Việt Nam, trực tiếp là nghệ thuật chiến dịch phản công. (Ảnh: TTXVN)