Quảng Ninh có 8 di tích quốc gia đặc biệt
Hà Nội (TTXVN 24/10/2023) Ngày 24/10/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1225/QĐ-TTg về việc công nhận xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với hai di tích của tỉnh Quảng Ninh, đó là Di tích lịch sử quần thể Thương cảng Vân Đồn (huyện Vân Đồn) và Di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ (thành phố Móng Cái). Như vậy đến thời điểm này, Quảng Ninh đã có 8 Di tích quốc gia đặc biệt.
Di tích quốc gia đặc biệt là những di tích có giá trị đặc biệt tiêu biểu của quốc gia, do Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng trên cơ sở lựa chọn các di tích quan trọng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích quốc gia.
* 2 di tích quốc gia đặc biệt mới được công nhận của tỉnh Quảng Ninh
Theo tài liệu lịch sử, Thương cảng Vân Đồn được thành lập từ khoảng năm 1149 đời vua Lý Anh Tông. Tuy nhiên, phải đến dưới thời Trần, thương cảng này mới thực sự phát triển mạnh mẽ, đồng thời trên 2 phương diện là trung tâm giao thương quốc tế và là vị trí trọng yếu của an ninh quốc gia vùng biển Đông Bắc. Giai đoạn phát triển cực thịnh của thương cảng là từ thế kỷ XIII- XVI.
Thương cảng Vân Đồn trong suốt hơn 700 năm lịch sử, không chỉ hoạt động đơn tuyến với chỉ một bến cảng duy nhất mà là một hệ thống các bến bãi, vụng đỗ tàu liên đới với nhau. Trung tâm của thương cảng có phạm vi 200km2, ở vùng vịnh Bái Tử Long, thuộc địa bàn xã Thắng Lợi, Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng, huyện Vân Đồn. Vùng Cống Đông - Cống Tây (xã đảo Thắng Lợi, huyện Vân Đồn) là trung tâm một thời của thương cảng Vân Đồn.
Đình Trà Cổ là một trong những di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu đã được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích cấp Quốc gia từ năm 1974.
Về niên đại của đình Trà Cổ, đến nay chưa tìm thấy các căn cứ lịch sử, khoa học khẳng định niên đại chính xác của đình Trà Cổ, có nhiều ý kiến được đưa ra, sớm nhất là vào khoảng thế kỷ thứ XV. Tuy nhiên, căn cứ vào đặc điểm kiến trúc còn lưu giữ được, có thể phỏng đoán đình Trà Cổ được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVII - đầu thế kỷ XVIII.
Di tích được đánh giá là một trong những ngôi đình cổ, có bề dày lịch sử, văn hóa, có giá trị tiêu biểu về kiến trúc, nghệ thuật của khu vực Đồng bằng Bắc Bộ, đã kế thừa được những tinh hoa nghệ thuật của cả một giai đoạn lịch sử.
Năm 2014, di tích được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận là 1 trong 15 điểm tham quan du lịch của thành phố Móng Cái. Năm 2019, lễ hội đình Trà Cổ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
* 8 di tích quốc gia đặc biệt của Quảng Ninh
Như vậy đến thời điểm này, Quảng Ninh đã có 8 di tích quốc gia đặc biệt, đó là:
- Danh lam thắng cảnh Vịnh Hạ Long (thành phố Hạ Long, thành phố Cẩm Phả và huyện Vân Đồn)
- Di tích lịch sử Bạch Đằng (thành phố Uông Bí và thị xã Quảng Yên)
- Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Yên Tử (thành phố Uông Bí và thị xã Đông Triều)
- Di tích lịch sử Khu di tích Nhà Trần tại Đông Triều (thị xã Đông Triều)
- Di tích lịch sử Đền Cửa Ông (thành phố Cẩm Phả và huyện Vân Đồn)
- Khu Di tích lưu niệm Hồ Chủ Tịch trên đảo Cô Tô (huyện Cô Tô)
- Di tích lịch sử quần thể Thương cảng Vân Đồn (huyện Vân Đồn)
- Di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ (thành phố Móng Cái)./
