SEA Games 31: “Vì một Đông Nam Á mạnh mẽ hơn”
Ngày 12/5/2022, lễ khai mạc Đại hội thể thao Đông Nam Á lần thứ 31 (SEA Games 31) diễn ra tại sân vận động quốc gia Mỹ Đình (Hà Nội). Lễ khai mạc là một màn trình diễn nghệ thuật đặc sắc, mang đến cho khán giả trong nước, bạn bè quốc tế những hình ảnh đẹp về văn hóa, truyền thống, con người Việt Nam, đồng thời thể hiện sự đóng góp tích cực của Việt Nam trong xây dựng và phát triển nền thể thao Đông Nam Á.
* Thể thao Đông Nam Á - Chặng đường hình thành và phát triển
Cách đây hơn nửa thế kỷ, xuất phát từ quan điểm rằng, những quốc gia Đông Nam Á có nhiều điểm tương đồng về lối sống, nền văn hóa, khí hậu và cả thể chất con người; cùng có một trình độ căn bản tương đương nhau về thành tích thể thao, nên cần tập hợp lại, hỗ trợ lẫn nhau tổ chức thường xuyên và định kỳ một đại hội thể thao chung có quy mô thích hợp giữa các quốc gia. Vì vậy, ngày 22/5/1958, đại biểu các nước trong khu vực bán đảo Đông Nam Á khi đó đang tham dự Đại hội thể thao châu Á lần thứ III ở Tokyo (Nhật Bản) đã nhóm họp và nhất trí thành lập một tổ chức thể thao riêng của khu vực, mang tên là Liên đoàn Thể thao Bán đảo Đông Nam Á (The South East Asian Peninsular Games Federation, viết tắt là SEAP Games Federation), nhằm mục đích: Tăng cường tình hữu nghị, đoàn kết và sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nước trong khu vực; Không ngừng nâng cao thành tích, kỹ thuật, chiến thuật các môn thể thao; Tạo điều kiện cho vận động viên các nước rèn luyện và thi đấu nhằm tham gia tốt hơn tại các Đại hội thể thao châu Á và Đại hội Olympic.
Sau đó một năm, SEAP Games 1 đã được tổ chức tại Bangkok (Thái Lan) từ ngày 12 đến 17/12/1959 với sự tham dự của 527 vận động viên thuộc các quốc gia Thái Lan, Burma (nay là Myanmar), Malaysia, Singapore, Việt Nam và Lào, tranh tài ở 12 môn thể thao.
Năm 1965, Liên đoàn thể thao Bán đảo Đông Nam Á kết nạp thêm thành viên là Singapore sau khi Singapore tách ra khỏi Liên bang Malaysia để thành lập một quốc gia độc lập.
Từ năm 1977, SEAP Games chính thức được đổi tên là SEA Games. Ở kỳ đại hội này, có thêm hai thành viên mới tham gia là Indonesia và Philippines. Tiếp sau đó, SEA Games có thêm sự tham gia của Brunei kể từ Đại hội lần thứ 10 tổ chức tại Jakarta, Indonesia vào năm 1979. Quốc gia cuối cùng tham gia vào SEA Games là Timor Leste tại SEA Games 22 tổ chức năm 2003 tại Việt Nam.
Ngày nay, Đại hội Thể thao Đông Nam Á (Sea Games) vẫn luôn là một sự kiện thể thao lớn của khu vực, được tổ chức 2 năm/1 lần với sự tham gia của các vận động viên thuộc 11 quốc gia khu vực Đông Nam Á. Những môn thể thao tổ chức tại một kỳ đại hội do Liên đoàn thể thao Đông Nam Á quyết định, đặt dưới sự giám sát của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và Hội đồng Olympic châu Á.
Tính cả kỳ SEA Games 31 (năm 2022), Thái Lan và Malaysia là hai quốc gia có số lần tổ chức SEA Games nhiều nhất với 6 lần; Singapore, Indonesia và Philippines xếp thứ hai với 4 lần tổ chức SEA Games; Myanmar xếp thứ ba với 3 lần tổ chức; Việt Nam với 2 lần tổ chức; những quốc gia tổ chức 1 lần là Brunei và Lào.
* Việt Nam là thành viên tích cực trong xây dựng và phát triển nền thể thao Đông Nam Á
Đoàn thể thao Việt Nam đã tham dự SEA Games từ những ngày đầu thành lập. Trong đó, thời kỳ trước năm 1975, miền Nam Việt Nam trước đây đã là một trong những thành viên sáng lập Liên đoàn thể thao Bán đảo Đông Nam Á và liên tục đưa đoàn thể thao tham dự từ Đại hội lần thứ nhất (năm 1959) đến Đại hội lần thứ 7 (năm 1973).
Thời kỳ sau năm 1975, sau khi đất nước thống nhất, trải qua một thời gian khắc phục hậu quả chiến tranh, Việt Nam đã từng bước tham gia trở lại vào sinh hoạt chung của Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á. Năm 1989, sau 13 năm (từ SEAP Games 8-năm 1975 đến SEA Games 14-năm 1987 không tham dự), Đoàn thể thao Việt Nam đã hòa nhập trở lại đấu trường khu vực (SEA Games 15-năm 1989). Từ chỗ thể thao Việt Nam tham dự với mục tiêu hoà nhập, học hỏi bạn bè quốc tế, giờ đây, thể thao Việt Nam đã có thể tự tin bước vào các trận thi tài quốc tế, đặc biệt là một số môn võ thuật.
Tham dự SEA Games, thành tích của Đoàn Thể thao Việt Nam cũng từng bước được nâng dần lên. Nếu như tại SEA Games lần thứ 15, 16, đoàn Thể thao Việt Nam còn xếp thứ 7 khu vực, thì đến SEA Games 21, đoàn Thể thao Việt Nam đã vươn lên xếp thứ 4 khu vực, và đứng thứ nhất ở kỳ SEA Games 22 (với tư cách là nước chủ nhà). Kể từ đó đến nay, đoàn thể thao Việt Nam luôn giữ vững vị trí thứ 3 trong các bảng tổng kết huy chương. Riêng kỳ SEA Games 25 và SEA Games 30, Việt Nam đứng ở vị trí thứ 2 trong bảng tổng kết.
Năm 2022, Việt Nam vinh dự lần thứ hai là nước chủ nhà tổ chức Đại hội thể thao Đông Nam Á lần thứ 31 (SEA Games 31). Theo kế hoạch ban đầu, SEA Games 31 sẽ được tổ chức từ ngày 21/11 đến 2/12/2021, tuy nhiên do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên sự kiện thể thao lớn của khu vực đã được lùi thời gian tổ chức lại và sẽ chính thức diễn ra từ ngày 12 đến 23/5/2022.
Lần thứ hai đăng cai tổ chức đại hội thể thao Đông Nam Á, Việt Nam quyết tâm tổ chức thành công một kỳ SEA Games 31 của tình đoàn kết, hữu nghị và để lại những ấn tượng đẹp trong lòng bạn bè khu vực và quốc tế. Như lời Thủ tướng Chính Phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo, Việt Nam sẽ tổ chức thành công SEA Games 31 với tinh thần “đoàn kết, thống nhất, ấn tượng, an toàn, hiệu quả, tiết kiệm” cùng trách nhiệm cao nhất, đúng khẩu hiệu của SEA Games 31 “Vì một Đông Nam Á mạnh mẽ hơn”./.
An Ngọc (12/5/2022)