Giáo sư-Tiến sĩ khoa học Tô Ngọc Thanh, học giả uyên bác trong lĩnh vực văn hóa dân gian đã qua đời ngày 24/4/2024 tại Hà Nội. Ông sinh năm 1934 tại Hà Nội, là con trai cả của họa sĩ Tô Ngọc Vân, một tên tuổi lớn của nền hội họa đương đại Việt Nam.
[Ảnh trên: GS. Tô Ngọc Thanh, Chủ tịch Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam phát biểu tại buổi lễ tiếp nhận thành quả sưu tầm nghiên cứu di sản văn hóa phi vật thể của nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hải Liên hiến tặng (11/2019). Ảnh: Thanh Tùng-TTXVN]
Ông đã dành phần lớn cuộc đời mình để sưu tầm và nghiên cứu âm nhạc dân gian của các dân tộc thiểu số Việt Nam và cho ra đời nhiều công trình nghiên cứu xuất sắc, như: “Âm nhạc dân gian Thái Tây Bắc”, “Âm nhạc dân gian Mường”, Tư liệu “Âm nhạc Cung đình Việt Nam”…
Không chỉ nổi tiếng với những công trình nghiên cứu âm nhạc dân gian, ông còn được biết đến với việc sưu tầm và chỉnh lý nhiều tập dân ca tiêu biểu của đồng bào các dân tộc thiểu số. Ông đã nghiên cứu và đưa vào đời sống văn hóa cộng đồng 12 tập dân ca tiêu biểu và 30 tập dân ca chuyên đề từng dân tộc. Những công trình này thể hiện sự am hiểu sâu rộng và tình yêu mãnh liệt của ông đối với âm nhạc dân gian Việt Nam.
Ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001.