Tháng 3, cuộc bầu cử Mỹ 2024 bước vào giai đoạn tăng tốc với ngày bầu cử “Siêu thứ Ba” (5/3) mang ý nghĩa bước ngoặt trong tiến trình hai đảng Dân chủ và Cộng hòa lựa chọn gương mặt đại diện ra tranh cử tổng thống vào ngày 5/11 tới. Việc thu được kết quả tốt trong ngày “Siêu Thứ Ba” thường là “liều doping” mạnh cho chiến dịch tranh cử của bất kỳ ứng cử viên tổng thống.
[Trong ảnh: Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu trong cuộc họp với Hội đồng Cạnh tranh ở Nhà Trắng ngày 5/3/2024. Ảnh: AFP/TTXVN]
Năm nay, có 15 bang (Alabama, Alaska, Arkansas, California, Colorado, Maine, Masachusetts, Minnesota, North Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont và Virginia) cùng một vùng lãnh thổ (Samoa) tổ chức bầu cử sơ bộ hoặc họp đảng vào “Siêu Thứ Ba”, để chọn ra các ứng cử viên tổng thống. “Siêu Thứ Ba” cũng phân bổ 854/2.429 đại biểu của đảng Cộng hòa và 1.429/3.933 đại biểu của đảng Dân chủ cho các ứng cử viên. Cuộc đua giữa các ứng cử viên Cộng hòa phần nào gay cấn hơn, do phần lớn các cuộc bỏ phiếu của phe Cộng hòa trong “Siêu Thứ Ba” năm nay áp dụng cơ chế “được ăn cả”, trong khi phe Dân chủ sẽ phân bổ đại biểu theo tỷ lệ phiếu bầu mà mỗi ứng cử viên nhận được.
Đối với đảng Dân chủ, cuộc đua giành lá phiếu đề cử gần như đã ngã ngũ từ vạch xuất phát khi đương kim Tổng thống Joe Biden đang không có đối thủ, “một mình một ngựa” về đích và cầm chắc tấm vé đại diện ra tranh cử tổng thống tháng 11. Trong khi đó, bên đảng Cộng hòa, màn so găng của hai ứng cử viên, cựu Tổng thống Donald Trump và cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley ít nhiều mang màu sắc hình thức, bởi ông Trump đang dẫn trước với thế áp đảo.
Thuật ngữ “Siêu Thứ Ba” được sử dụng lần đầu tiên năm 1988, khi lãnh đạo đảng Cộng hòa tại các bang miền Nam nước Mỹ quyết định tổ chức bỏ phiếu trong cùng một ngày để tạo uy thế cho ứng cử viên bảo thủ mà họ ủng hộ. Lãnh đạo cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ sau đó nhận ra rằng việc tổ chức sớm và đồng thời một số lượng lớn các cuộc họp đảng và bầu cử sơ bộ (được gọi là “front-loading”) sẽ giúp cử tri xác định đâu là ứng cử viên tổng thống sáng giá nhất của mỗi đảng, qua đó tăng tính đoàn kết và thống nhất trong nội bộ đảng trước thềm cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11.
Trong những kỳ bầu cử tổng thống gần đây, khoảng 30-40% số đại biểu của mỗi chính đảng được phân bổ cho các ứng cử viên riêng trong “Siêu Thứ Ba”. Theo luật bầu cử Mỹ, một ứng cử viên cần có được sự ủng hộ của hơn 50% số đại biểu đại diện cho chính đảng của mình để chính thức trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng.