Từ ngàn đời nay, đạo lý “uống nước nhớ nguồn” đã là nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Việc báo hiếu, báo ân tổ tiên, ông bà, cha mẹ là một trong “Tứ trọng ân” quan trọng nhất của mỗi con người. Cũng vì thế, từ đạo đến đời, ngày lễ Vu Lan báo hiếu của Phật giáo dần trở thành một ngày lễ chung của dân tộc, là dịp để mỗi người trở về với cội nguồn dân tộc, nhắc nhở bổn phận làm con phải luôn nhớ đến công ơn sinh dưỡng của cha mẹ mà làm những việc hiếu nghĩa.
Lễ Vu lan, còn được gọi là lễ báo hiếu, vốn là một trong những ngày lễ chính của Phật giáo, bắt nguồn từ một điển tích về Bồ tát Mục Kiền Liên.
Khi du nhập vào Việt Nam, Lễ Vu lan dần mang tính xã hội rộng rãi và được nâng lên một tầng ý nghĩa cao hơn, không chỉ là ngày tưởng nhớ đến thâm ân chư Phật, “Báo ân - báo hiếu” với cha mẹ, tổ tiên, mà còn là thời gian để mỗi người thực hành và khắc sâu hạnh nguyện "Tứ trọng ân": ân dưỡng dục sinh thành của cha mẹ; ân quốc gia xã hội; ân Tam bảo Sư trưởng, thầy cô dạy học và ân chúng sinh vạn loại.
Khi những giá trị cao đẹp được lan tỏa và tiếp nối, Lễ Vu Lan còn trở thành dịp để nhiều cá nhân, gia đình tham gia các hoạt động thiện nguyện, chia sẻ với những người kém may mắn trong xã hội. Hoạt động thiện nguyện giúp các thành viên trong gia đình nhận thức sâu sắc hơn về giá trị của lòng từ bi, sự chia sẻ và trách nhiệm đối với cộng đồng.