Sau ngày cách mạng thành công, chính quyền non trẻ phải đương đầu với nhiều khó khăn, thử thách, vận mệnh đất nước trong thế “ngàn cân treo sợi tóc’: thù trong, giặc ngoài, kinh tế tài chính kiệt quệ, nạn đói, nạn dốt… Ngày 3/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì phiên họp đầu tiên của Chính phủ Lâm thời tại Bắc Bộ phủ. Người nêu lên “Những nhiệm vụ cấp bách” nhằm giải quyết nạn đói, nạn dốt; tổ chức Tổng tuyển cử, giáo dục nhân dân thực hiện; Cần, kiệm, liêm, chính… để củng cố chính quyền và xây dựng đất nước.
Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp nổ súng đánh chiếm Sài Gòn rồi mở rộng đánh chiếm toàn miền Nam, nhân dân Sài Gòn và toàn Nam bộ đứng lên chống xâm lược. Đảng phát động toàn dân triệt để bất hợp tác với địch, phát động chiến tranh du kích,… làm thất bại kế hoạch đánh nhanh, thắng nhanh của chúng. Đồng thời phát động phong trào “Nam tiến” ở miền Bắc và miền Trung chi viện sức người và sức của cho cuộc chiến đấu ở miền Nam.
