Xung đột Hamas-Israel tàn phá nặng nề Dải Gaza
Hà Nội (TTXVN 25/3/2024) Cuộc xung đột giữa Phong trào Hồi giáo Hamas và quân đội Israel, bùng phát từ hôm 7/10/2023 đến nay, đã phá hủy hầu hết nhà cửa và cơ sở hạ tầng ở Dải Gaza và đẩy phần lớn trong tổng số 2,4 triệu dân ở vùng lãnh thổ này đến bờ vực của một nạn đói nghiêm trọng.
Dữ liệu từ Hệ thống phân loại giai đoạn an ninh lương thực tích hợp (IPC) được thực hiện hồi tháng 12/2023 đã cảnh báo nạn đói có thể xảy ra tại Gaza vào cuối tháng 5/2024 nếu Israel và Hamas không đạt được một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và không thiết lập được các nguồn cung cấp viện trợ mang tính bền vững. Kể từ đó đến nay, các điều kiện cần thiết để ngăn chặn nạn đói vẫn chưa đạt được, trong khi các bằng chứng mới nhất cho thấy nạn đói có thể xảy ra ở khu vực phía Bắc Gaza vào bất cứ thời điểm nào trong giai đoạn từ giữa tháng 3 đến tháng 5/2024.
Báo cáo của IPC cho biết, toàn bộ người dân ở phía Bắc Gaza đang phải đối mặt với mức độ khủng hoảng tồi tệ về an ninh lương thực. 1,1 triệu người ở Bắc Gaza - tương đương một nửa dân số của khu vực Gaza - đã hoàn toàn cạn kiệt nguồn cung lương thực cũng như khả năng ứng phó, và đang phải vật lộn với nạn đói thảm khốc. Đây cũng là số lượng người lớn nhất phải đối mặt với nạn đói thảm khốc từng được ghi nhận, cao gấp đôi so với tháng 12/2023.
Hoạt động kinh tế tại Dải Gaza cũng bị đình đốn hoàn toàn, theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO). Xung đột giữa Israel và Hamas đã “thổi bay” hơn 500.000 việc làm tại khu vực này trong giai đoạn từ tháng 10/2023 đến cuối tháng 1/2024. Ước tính của Cơ quan Thống kê Trung ương Palestine (PCBS) nêu rõ, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng đã giảm 1/3 trong quý IV/2023, với mức giảm hơn 80% được ghi nhận ở Dải Gaza và 22% ở Bờ Tây. Nếu xung đột tiếp tục kéo dài đến giữa năm 2024, GDP của Dải Gaza và Bờ Tây sẽ giảm thêm 15 điểm phần trăm.
Trong khi đó, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) hiện vẫn chưa thông qua được dự thảo nghị quyết mới về Gaza. Trong cuộc họp khẩn cấp ngày 22/3/2024, HĐBA đã tiến hành bỏ phiếu về bản dự thảo nghị quyết do phái đoàn Mỹ đề xuất, trong đó đề cập tới sự cần thiết phải ngừng bắn ngay lập tức và bền vững tại Dải Gaza. Nga và Trung Quốc đã phủ quyết, trong khi Anh bỏ phiếu trắng đối với dự thảo này.
Dự thảo do Mỹ đề xuất nêu rõ “sự cấp thiết” của “một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và bền vững để bảo vệ thường dân ở tất cả các bên”, tạo điều kiện cung cấp viện trợ “thiết yếu” và ủng hộ các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa Israel và Hamas hướng tới việc chấm dứt hẳn chiến sự và gắn với việc trả tự do cho tất cả con tin. Dự thảo nghị quyết cũng yêu cầu Israel và tất cả các nhóm vũ trang phải tuân thủ các nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế, đảm bảo an toàn cho các nhân viên nhân đạo và nhân viên y tế; lên án mọi hành động khủng bố, bắt và sát hại con tin, dân thường, bạo lực tình dục và lên án việc sử dụng các tòa nhà dân sự cho mục đích quân sự. Tuy nhiên, phía Nga tuyên bố dự thảo nghị quyết của Mỹ là chưa thuyết phục khi Washington chỉ đề cập tới “sự cần thiết” của một lệnh ngừng bắn. Theo Moskva, một nghị quyết của HĐBA LHQ cần phải “yêu cầu ngừng bắn” tại Gaza.
Giữa bối cảnh trên, LHQ tiếp tục kêu gọi một lệnh ngừng bắn ngay lập tức để có thể ngăn chặn thảm họa nhân đạo tồi tệ ở Gaza, đồng thời hối thúc Israel đảm bảo người dân Gaza có thể tiếp cận thuận lợi hàng viện trợ nhân đạo.
Về tình hình chiến sự, ngày 24/3, giao tranh ác liệt đã nổ ra ở Gaza khi Israel tuyên bố sẽ tiếp tục chiến dịch trên bộ ở cực Nam nước này bất chấp sự phản đối của Mỹ và các cuộc đàm phán đình chiến. Giao tranh đã bùng phát gần một tuần trong và xung quanh Al-Shifa - khu phức hợp bệnh viện lớn nhất Gaza - nơi ẩn náu của các bệnh nhân và người dân di tản, song Israel cho đây là khu vực các tay súng Hamas đang ẩn náu. Hamas cho biết Israel đã tiến hành hơn 60 cuộc không kích và pháo kích vào Gaza, trung tâm đô thị phía Nam Khan Yunis và một số khu vực khác. Về phía quân đội Israel, các máy bay chiến đấu của lực lượng này đã tấn công khoảng 65 mục tiêu, trong đó có “một đường hầm được khủng bố sử dụng để tấn công, khu phức hợp quân sự - nơi các phần tử khủng bố vũ trang hoạt động và có cơ sở hạ tầng quân sự”.
Thống kê của cơ quan y tế tại Gaza cho biết kể từ khi xung đột giữa Hamas và Israel bùng phát, đã có 32.226 người thiệt mạng và hơn 74.500 người bị thương ở vùng đất này. Israel cho biết số người thiệt mạng của nước này là hơn 1.400 người.
Minh Trà (tổng hợp)
