Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm Cộng hòa Đông Uruguay: Củng cố tình hữu nghị Việt Nam-Uruguay

Hà Nội (TTXVN 26/04/2023) Cộng hòa Đông Uruguay là chặng dừng chân cuối cùng của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trong chuyến thăm chính thức ba quốc gia châu Mỹ gồm Cuba, Argentina và Đông Uruguay (từ ngày 18 đến 28/4/2023). Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm Đông Uruguay theo lời mời của Chủ tịch Thượng viện Beatriz Argimon Cedeira. Chuyến thăm diễn ra vào dịp hai nước kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (11/8/1993-11/8/2023), góp phần củng cố quan hệ hữu nghị, đoàn kết truyền thống và ủng hộ lẫn nhau giữa hai nước.

* Quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp
          Trong lịch sử, quan hệ đoàn kết và hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Cộng hòa Đông Uruguay (Uruguay) được thể hiện qua sự ủng hộ lẫn nhau trong sự nghiệp giải phóng dân tộc trước đây và phát triển đất nước ngày nay. Việt Nam và Uruguay thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 11/8/1993. Kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ hữu nghị, hợp tác nhiều mặt giữa hai nước có những bước phát triển tích cực.
Hiện Đại sứ quán Việt Nam tại Argentina kiêm nhiệm Uruguay. Ngày 16/8/2011, Đoàn Đại sứ lưu động Uruguay đã vào Việt Nam mở Cơ quan đại diện ngoại giao tại Việt Nam. Ngày 21/2/2012, Đại sứ đầu tiên tại Việt Nam Carlos Irigaray Santana đã trình Quốc thư lên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.
          Trong những năm qua, hai nước duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc song phương. Về phía Uruguay có các chuyến thăm Việt Nam của: Tổng thống Taberé Vazqué (tháng 11/2007); Ngoại trưởng Luis Almagro (tháng 6/2010); Phó Tổng thống Danilo Astori (tháng 11/2012); Chủ tịch Hạ viện Anibal Pere yra (tháng 1/2015); Bộ trưởng Văn hóa-Giáo dục Đông Uruguay Julia Munoz (tháng 4/2019); Thứ trưởng Ngoại giao Đông Uruguay Ariel Bergamino thăm Việt Nam và thực hiện phiên III Tham khảo chính trị (tháng 9/2019); Bộ trưởng Bộ Chăn nuôi, Nông nghiệp và Thủy sản Enzo Raul Beench (tháng 11/2019)…
Phía Việt Nam có các chuyến thăm Uruguay của: Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan (tháng 5/2009); Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh (tháng 12/2013); Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc thăm và thực hiện Phiên II Tham khảo chính trị (tháng 7/2017)…
Hai nước đã tiến hành được 4 phiên Tham khảo chính trị cấp Thứ trưởng ngoại giao (năm 2015, 2017, 2019 và 2021) và 3 phiên họp Ủy ban hỗn hợp hợp tác về kinh tế, thương mại và đầu tư (năm 2018, tháng 10/2021 và tháng 4/2023).
Trên các diễn đàn khu vực và quốc tế, hai nước ủng hộ nhau trong nhiều vấn đề cùng quan tâm. Việt Nam và Uruguay ủng hộ nhau ứng cử vào các vị trí tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Ủy ban Liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Ủy ban Luật pháp Quốc tế, Hội đồng nhân quyền. Việt Nam hy vọng Uruguay tiếp tục dành sự ủng hộ cho Việt Nam tại các cơ quan của Liên hợp quốc và giữ cam kết ủng hộ Việt Nam vào Ủy ban Di sản thế giới (nhiệm kỳ 2023-2027).

* Kinh tế-thương mại còn nhiều dư địa để hợp tác
Cộng hòa Đông Uruguay được coi là một trong những trường hợp thành công trong phát triển kinh tế và ổn định xã hội ở khu vực Mỹ Latinh thời gian qua. Uruguay có nền kinh tế phát triển khá, chủ yếu dựa vào xuất khẩu nông sản.
Hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Uruguay duy trì đà tăng trưởng. Theo Bộ Công thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước năm 2022 đạt 190,5 triệu USD, tăng mạnh 106,5% so với năm 2021.  Trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Uruguay đạt 102,9 triệu USD, nhập khẩu của Việt Nam từ Uruguay đạt 87,6 triệu USD.
Việt Nam xuất khẩu chủ yếu là giày thể thao, quần áo, sợi tổng hợp, vali túi xách, hàng thủ công mỹ nghệ, dừa khô, hạt tiêu, thực phẩm chế biến, đồ chơi bằng nhựa, cao su tự nhiên, săm lốp, đồ gốm… và nhập khẩu chính là thịt bò, da thuộc, gỗ nguyên liệu, sợi len, sữa, mực ống, phụ phẩm gia súc, dược liệu…
Theo các chuyên gia, quan hệ kinh tế-thương mại giữa hai nước duy trì đà tăng trưởng và còn nhiều dư địa, tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực chăn nuôi đại gia súc, công nghiệp chế biến nông thủy sản, công nghệ sinh học-di truyền, giống lúa, công nghệ sản xuất máy lọc nước, công nghệ thông tin... Quốc hội Việt Nam luôn ủng hộ, sẵn sàng tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam và Uruguay. Để tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp và tiềm năng sẵn có, hai nước tiếp tục thúc đẩy quan hệ thương mại trong các khuôn khổ song phương và đa phương, đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm xuất nhập khẩu phấn đấu đưa tổng kim ngạch thương mại hai nước lên tầm cao mới.
Bên cạnh đó, chính phủ hai nước cũng khuyến khích, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước hợp tác, tiếp cận thị trường của nhau, khai thác các thế mạnh bổ trợ lẫn nhau trong các lĩnh vực chăn nuôi đại gia súc, công nghiệp chế biến nông thủy sản, công nghệ sinh học-di truyền, dịch vụ tài chính-ngân hàng, logistics, công nghệ thông tin, quản lý xây dựng, tư vấn xây dựng và đào tạo xây dựng... Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối cho các hoạt động đầu tư, thương mại của Uruguay với các quốc gia Đông Nam Á-khu vực kinh tế năng động với gần 700 triệu dân.
Trong lĩnh vực hợp tác quan trọng là nông nghiệp, hai nước sẽ quan tâm, thúc đẩy hơn nữa trong thời gian tới. Việt Nam đang nghiên cứu xây dựng hồ sơ về thị trường nông sản Uruguay để có phương án và lộ trình phù hợp mở cửa thị trường nông sản, bảo đảm cân bằng lợi ích giữa hai quốc gia. Thời gian tới, các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam như thủy sản, gạo, cà phê, hoa quả sấy khô, đồ gỗ nội thất, vật liệu xây dựng,… hy vọng được tạo điều kiện tiếp cận thị trường giàu tiềm năng của Uruguay.
Ngoài ra, Việt Nam luôn ủng hộ chính sách mở rộng hợp tác kinh tế quốc tế của Uruguay, đồng thời mong muốn Uruguay ủng hộ sớm khởi động đàm phán FTA Việt Nam-MERCOSUR.
Về hợp tác quốc phòng-an ninh, trong bối cảnh thế giới và khu vực có những biến động rất phức tạp cả về địa chính trị, kinh tế, cùng những thách thức và vận hội đan xen, Việt Nam và Uruguay đẩy mạnh tìm hiểu và mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực như công nghiệp quốc phòng, hậu cần, quân y, gìn giữ hòa bình; phối hợp, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong công tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia; thúc đẩy đàm phán ký kết các văn kiện hợp tác.

* Hợp tác nghị viện luôn được thúc đẩy
Hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước cũng luôn được thúc đẩy, góp phần xây dựng tin cậy chính trị và tăng cường hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước. Quốc hội Việt Nam chủ trương đẩy mạnh ngoại giao nghị viện, tăng cường hợp tác nghị viện song phương, đồng thời tích cực tham gia các diễn đàn nghị viện đa phương khu vực và quốc tế với tinh thần là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, đóng góp tích cực cho việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.
Trong năm 2023, Quốc hội hai nước tiếp tục phối hợp tổ chức các hoạt động ý nghĩa thiết thực kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao; khôi phục, thúc đẩy trao đổi đoàn cấp cao và các bộ, ngành; tổ chức hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương cũng như tăng cường gắn kết, giao lưu nhân dân hai nước.
Thời gian tới, lãnh đạo các cơ quan lập pháp của Việt Nam và Uruguay hy vọng nối lại các hoạt động trao đổi đoàn ngày càng thiết thực và hiệu quả, sau khoảng thời gian bị gián đoạn bởi dịch COVID-19. Nhằm tăng cường quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, Việt Nam và Uruguay sẽ tăng cường tiếp xúc, trao đổi đoàn giữa lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị và các đại biểu Quốc hội hai nước, trao đổi kinh nghiệm xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế phục vụ công cuộc phát triển của mỗi nước và hoạt động nghị viện. Quốc hội Việt Nam sẵn sàng tiếp đón các đoàn Hạ viện Uruguay sang thăm, làm việc tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, hai bên cũng tăng cường phát huy vai trò của cơ quan lập pháp trong thúc đẩy quan hệ song phương; giám sát triển khai hiệu quả các thỏa thuận đã ký giữa hai nước; tạo điều kiện hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân hai nước sinh sống, học tập, đầu tư và kinh doanh tại mỗi nước. Hai nước tiếp tục hợp tác quốc tế, phát huy cơ chế phối hợp tại các diễn đàn nghị viện đa phương như Liên nghị viện thế giới (IPU); ủng hộ lập trường của nhau về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Chuyến thăm chính thức Cộng hòa Uruguay của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lần này đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo cấp cao Việt Nam tới Uruguay và được thực hiện đúng dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước (1993-2023).
Chuyến thăm góp phần củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống và ủng hộ lẫn nhau, cũng như nâng cao hiệu quả hợp tác giữa Việt Nam và Uruguay, đồng thời khẳng định thông điệp Việt Nam coi trọng quan hệ tốt đẹp và mong muốn tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại và hợp tác phát triển với các nước Mỹ Latinh, trong đó có Uruguay. Chuyến thăm lần này của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, góp phần xây dựng tin cậy chính trị, hiểu biết lẫn nhau và phát huy hiệu quả quan hệ hợp tác bền vững giữa hai quốc gia./.
          Trọng Đức (tổng hợp)