Ký kết thỏa thuận giữa Việt Nam và UNESCO về thành lập 2 Trung tâm dạng 2 về Toán học và Vật lý
Hà Nội (TTXVN 24/8/2017)
Ngày 24/8/2017, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ thay mặt Chính phủ Việt Nam và Bà Irina Bokova, Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) đã ký thỏa thuận thành lập 2 Trung tâm khoa học dạng 2 về Toán học và Vật lý tại Việt Nam được UNESCO công nhận và bảo trợ.
Việc ký kết thỏa thuận không những giúp Việt Nam tăng cường hợp tác với các nước trong khu vực ASEAN và châu Á mà còn với các nước phát triển, đang phát triển khác thông qua mạng lưới của UNESCO, nâng cao vị thế của khoa học Việt Nam đối với khu vực và quốc tế, đóng góp cho sự phát triển khoa học cơ bản của khu vực và trên thế giới. Đặc biệt, việc thành lập 2 Trung tâm dạng 2 này cũng phù hợp với Chiến lược phát triển Khoa học và Công nghệ giai đoạn 2011-2020 của Chính phủ về mục tiêu hình thành các tổ chức nghiên cứu cơ bản và ứng dụng đạt trình độ khu vực và thế giới.
Bà Irina Bokova, Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) khẳng định: Đây là sự kiện quan trọng không chỉ đối với bản thân Việt Nam mà còn cả với UNESCO. Đây là Trung tâm đào tạo sau đại học về Vật lý, Toán học và cũng là những trung tâm đầu tiên như vậy được thành lập trên thế giới, góp phần vào việc thực hiện chương trình đào tạo về khoa học cơ bản cũng như đào tạo về Vật lý lý thuyết. Bà Irina Bokov cũng đánh giá việc Việt Nam đầu tư vào giáo dục, đổi mới sáng tạo, coi đây là động lực quan trọng trong phát triển bền vững mang tính chất bao trùm góp phần giải quyết những vấn đề thách thức của thế giới như biến đổi khí hậu.
Tại lễ ký kết, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: Đây là lần đầu tiên Việt Nam có Trung tâm Khoa học dạng 2 được UNESCO công nhận và bảo trợ, trở thành một trong 4 quốc gia trong khu vực ASEAN có Trung tâm Khoa học dạng 2 trong lĩnh vực khoa học tự nhiên được UNESCO công nhận và bảo trợ. Nhìn lại chặng đường từ những năm 70 - 80 thế kỷ trước, các nhà Toán học và Vật lý Việt Nam đã tham gia vào các chương trình đào tạo và nghiên cứu ở Trung tâm vật lý lý thuyết quốc tế (ICTP) của UNESCO như: Giáo sư Nguyễn Văn Hiệu, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam (nay là Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam). Bên cạnh đó, Việt Nam cũng có những nhà khoa học trong lĩnh vực khoa học cơ bản nổi tiếng, được thế giới công nhận như: GS. Hoàng Tụy, người được tặng thưởng Giải thưởng Constantin Caratheodory về Toán học năm 2011; Giáo sư Ngô Bảo Châu, là người Việt Nam đầu tiên giành được Huy chương Fields về Toán học năm 2010... Điều đó minh chứng rằng, đội ngũ cán bộ Toán học và Vật lý Việt Nam đã và đang ngày một lớn mạnh và trưởng thành, vị thế của Toán học và Vật lý Việt Nam được khu vực và thế giới ghi nhận.
Với việc thành lập 2 Trung tâm quốc tế về Toán học và Vật lý, Việt Nam tin tưởng rằng, 2 Trung tâm này sẽ phát huy tốt nội lực và hợp tác hiệu quả với các tổ chức khoa học và công nghệ trong và ngoài nước để đóng góp hiệu quả cho sự phát triển khoa học cơ bản của khu vực và trên thế giới. Đồng thời, Việt Nam mong muốn thể hiện trách nhiệm đối với việc phát triển khoa học cơ bản theo những mục tiêu mà UNESCO đề ra, đồng thời chia sẻ, hợp tác và hỗ trợ các quốc gia trong khu vực và các quốc gia đang phát triển khác trong 2 lĩnh vực này. Các nhà khoa học Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với các nhà khoa học trên thế giới để cống hiến cho khoa học cơ bản, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nói.
Trung tâm dạng 2 là một loại hình các viện chuyên môn trong các lĩnh vực giáo dục, khoa học, văn hóa, thông tin của các nước thành viên UNESCO được UNESCO công nhận và bảo trợ vì tầm nhìn và sứ mệnh nghiên cứu và đào tạo chuyên ngành cho khu vực và quốc tế phù hợp với các chính sách và chiến lược của UNESCO, góp phần thực hiện các mục tiêu, chương trình phát triển của tổ chức này và phát huy được sự hợp tác quốc tế trong lĩnh vực chuyên môn giữa các nước thành viên./.
Thu Hà
