Ngày 15/3/1954: Chiến thắng đồi Độc Lập

    Nhân vật liên quan

    • Chủ tịch Đảng (2/1951 - 9/1969); Tổng Bí thư (10/1956 - 9/1960)Hồ Chí Minh
    • Ủy viên Bộ Chính trị khóa II, III, IV; Bí thư Trung ương Đảng khóa II; Phó Thủ tướng Thường trực; Đại tướng, Bộ trưởng Quốc phòngVõ Nguyên Giáp

Đồi Độc Lập là một trong hai căn cứ quan trọng và là cửa ngõ bảo vệ của tuyến phòng ngự phía Bắc, thuộc tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ của thực dân Pháp. Dù thực dân Pháp đã bố trí nhiều hỏa lực mạnh cùng những tiểu đoàn lính tinh nhuệ bảo vệ, nhưng vào ngày này cách đây tròn 70 năm, ngày 15/3/1954, cứ điểm đồi Độc Lập đã bị quân đội ta tiêu diệt, mở toang cánh cửa tiến xuống vùng lòng chảo và khu trung tâm Mường Thanh, góp phần quan trọng vào chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.

 

 

  2 giờ ngày 15/3/1954, Chỉ huy trưởng Vương Thừa Vũ, Đại đoàn trưởng Đại đoàn 308, ra lệnh tiến công cứ điểm đồi Độc Lập. Sau khi Trung đoàn 88 thuộc Đại đoàn 308 công phá hệ thống giao thông hào, các ụ súng và lô cốt của địch từ hướng Đông Nam, các mũi xung kích của Trung đoàn 165 thuộc Đại đoàn 312 từ hướng Đông Bắc cũng đồng loạt tấn công, đánh thẳng vào khu thông tin, tiến công bao vây chỉ huy cứ điểm dưới hầm ngầm.

  Trong khi đó, trọng pháo và pháo các cỡ của ta lại bắn dồn dập, chế áp pháo địch, yểm hộ đắc lực cho bộ binh. Những khẩu pháo của địch ở Mường Thanh im bặt.

  Bộ binh của ta vượt qua các lớp hàng rào dây thép gai và xung phong tiến công cứ điểm đồi Độc Lập. Sau 4 giờ đồng hồ chiến đấu ác liệt, quân ta đã đánh chiếm xong các vị trí chủ chốt của cứ điểm đồi Độc Lập. Địch chỉ còn lại ở trong vài hầm cố thủ, chống cự một cách yếu ớt. 

  Ngay lúc đó, địch lại cho một tiểu đoàn với 5 xe tăng yểm hộ từ Mường Thanh tiến ra để tiếp viện cho cứ điểm đồi Độc Lập. Pháo binh của ta bắn chặn khiến một xe tăng địch bốc cháy và trúng vào đại đội đi đầu, 4 xe tăng còn lại của địch dừng ngay rồi quay đầu lại. Lực lượng bộ binh của địch chạy tán loạn rút về phía Mường Thanh. Quân ta lập tức truy kích địch.  

  Đến 6 giờ 30 phút ngày 15/3/1954, quân ta chiếm lĩnh trận địa, tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm đồi Độc Lập. Quân ta tiêu diệt hoàn toàn Tiểu đoàn số 5, Trung đoàn Bắc Phi Algérie số 7 chiếm giữ ở đâyHơn 600 tên địch bị tiêu diệt và bị bắt, thu toàn bộ vũ khí. Chỉ huy pháo binh cứ điểm đồi Độc Lập, Trung tá Piroth (Pi-rốt), tự sát vì không diệt được pháo đối phương như đã hứa với Nava.

   Trong lúc trận đánh đang diễn ra ác liệt, vào lúc 4 giờ sáng ngày 15/3/1954, Tướng De Castries (Đờ Cát) triệu tập cuộc hội ý cấp tốc tại Sở Chỉ huy bàn cách cứu vãn tình hình. Ðại tá Lănggle đề nghị dùng Tiểu đoàn dù ngụy số 5 (biên chế bổ sung một đại đội của Tiểu đoàn dù số 1 và 1 đại đội xe tăng) tiến hành phản kích. 5 giờ 30 phút, xe tăng địch dẫn đầu cuộc phản kích với những đơn vị dù bám theo sau. Khi quân địch tới sườn phía Nam đồi Độc Lập thì trời sáng rõ. Cuộc chiến đấu diễn ra rất ác liệt, đến 7 giờ 30 phút ngày 15/3/1954, toàn bộ xe tăng địch và quân dù phản kích quay đầu tháo chạy về Mường Thanh. Trận đánh địch phản kích của quân ta kết thúc thắng lợi. 

Bộ đội ta đánh địch phản kích. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

 Không chỉ đập tan hoàn toàn một trong những cứ điểm quan trọng ở phía Bắc vùng lòng chảo, thắng lợi ở đồi Độc Lập, cùng với thắng lợi ở đồi Him Lam đã làm suy sụp hoàn toàn tinh thần quân Pháp tại cứ điểm Điện Biên Phủ, đúng như lời Đại tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp đã nói, hai trận này đánh dấu sự trưởng thành rõ rệt của quân ta và đặt cơ sở cho nhiều thắng lợi sau này.

  Chiến thắng này đã mở toang cánh cửa tiến xuống vùng lòng chảo và khu trung tâm Mường Thanh, góp phần quan trọng vào chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu. Đây là trận đánh điển hình, có sự phối hợp hiệp đồng tác chiến giữa các lực lượng, với phương pháp độc đáo, sáng tạo: đó là thọc sâu, chia cắt vùng trung tâm, đánh vào sở chỉ huy, tiêu diệt mục tiêu và làm chủ trận địa. 

  Sau khi 2 vị trí là cứ điểm đồi Him Lam và đồi Độc Lập bị tiêu diệt, phân khu Bắc của địch chỉ còn có vị trí Bản Kéo ở phía Tây Bắc Mường Thanh. Sân bay chính của địch ở phân khu trung tâm đã bị sơ hở.  

  Những đơn vị chiến thắng đã được Bộ Tổng Tư Lệnh tặng thưởng Huân chương Quân công.

Lực lượng pháo binh với sự có mặt của lựu pháo 105 mm bố trí xung quanh lòng chảo Điện Biên của ta đã tạo thành "quả đấm thép" chi viện hỏa lực kịp thời, chính xác, áp chế địch, tạo cơ hội để bộ binh ta đánh các trận then chốt, quyết định, bóc dần Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

  * Phối hợp với chiến trường Điện Biên Phủ: ngày 15/3/1954, Bộ Tư lệnh Liên khu 4 chỉ thị cho Bình-Trị-Thiên tích cực phối hợp đánh địch trên đường giao thông, chống càn quét, chống bắt lính. Kết quả là, lực lượng đặc công Liên khu đã tiêu diệt được 6 vị trí và 12 lô cốt địch. Phong trào địch, ngụy vận thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Ở thành phố Huế, ta phát hàng vạn tờ truyền đơn, viết hàng nghìn khẩu hiệu, thành lập được 80 tổ gọi loa tuyên truyền, gửi hàng trăm thư cho sĩ quan và binh lính ngụy kêu gọi họ từ bỏ hàng ngũ địch.

    Ở đồng bằng Bắc Bộ, quân ta phục kích bắn cháy và làm đắm 2 xuồng, 1 canô, tiêu diệt 1 đại đội lính thủy đánh bộ của địch ở Yên Lệnh, sông Hồng.  

 * Cũng trong ngày 15/3/1954, Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi Điện khen ngợi cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên PhủBức điện còn nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ "phải cố gắng, chiến đấu dẻo dai, bền bỉ, chớ chủ quan khinh địch, giành toàn thắng cho chiến dịch này".

 * Trên báo Quân đội nhân dân số 132, xuất bản tại mặt trận, ngày 15/3/1954, Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã gửi “Thư khen các đơn vị chiến thắng trong hai trận Him Lam và đồi Độc Lập”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã “khen ngợi toàn thể cán bộ và chiến sĩ của các đơn vị, các binh chủng đã nêu cao tinh thần chiến đấu anh dũng và hiệp đồng chặt chẽ trong hai đêm 13 và 14 tháng 3 năm 1954 tiêu diệt vị trí Him Lam và vị trí đồi Độc Lập, hai vị trí ngoại vi kiên cố nhất của địch, tiêu diệt 2/3 phân khu Bắc của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, tiêu diệt hoàn toàn 2 tiểu đoàn Âu Phi tinh nhuệ của địch, bắn và phá hủy nhiều phi cơ, làm cho địch bị tổn thất nặng.

  Hai trận tiêu diệt vị trí Him Lam và đồi Độc Lập là những trận công kiên lớn nhất trong lịch sử chiến đấu của quân ta từ trước đến nay. Đó là những trận đầu tiên đánh vào tập đoàn cứ điểm của địch. Đó là những trận đầu tiên có trọng pháo và pháo cao xạ phối hợp. Những thắng lợi đó đánh dấu sự trưởng thành rõ rệt của quân ta và đặt cơ sở tốt cho nhiều thắng lợi sau này. Các đồng chí cần học tập kinh nghiệm những trận chiến đấu vừa qua, không nên chủ quan khinh địch. Quân địch còn ra sức tăng viện cho Điện Biên Phủ, các đồng chí cần tích cực củng cố và khuếch trương thắng lợi, tiếp tục vây hãm quân địch ở Điện Biên Phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho bộ đội ta trên chiến trường toàn quốc tiêu diệt thật nhiều sinh lực địch, phá âm mưu quân sự của đế quốc Pháp, Mỹ.”

Nguồn: 

- TTXVN

Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Tổng tập Hồi ký, Nxb Quân đội Nhân dân, Hà Nội, 2010.

- Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Điện Biên Phủ, Nxb Quân đội Nhân dân, Hà Nội, 2014.

- Điện Biên Phủ: Trận thắng thế kỷ, Nxb Thông tin và Truyền thông, Hà Nội, 2014.

- Lịch sử Biên niên Đảng Cộng sản Việt Nam, tập III: Đảng lãnh đạo kháng chiến và kiến quốc (1945-1954), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2009.

- Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 8, tr. 434.