Người dân Singapore tiếp tục kỳ vọng vào thế hệ lãnh đạo tiếp theo

Hà Nội (TTXVN 15/5/2024) Sau khi Thủ tướng Lý Hiển Long từ chức, Phó Thủ tướng Lawrence Wong, 51 tuổi, thay thế ông Lý Hiển Long làm Thủ tướng từ ngày 15/5/2024, bắt đầu thế hệ lãnh đạo thứ 4 của "đảo quốc Sư tử". Với kinh nghiệm dày dặn, đảm đương nhiều vị trí khác nhau trong chính phủ, ông Lawrence Wong được kỳ vọng là người xứng đáng chèo lái con thuyền Singapore, đưa đất nước tiếp tục phát triển và thịnh vượng.

* Những dấu ấn của Thủ tướng Lý Hiển Long
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long phát biểu trong cuộc họp báo ở Cape Town, Nam Phi ngày 16/5/2023. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Thủ tướng Lý Hiển Long nhậm chức Thủ tướng vào năm 2004. Trong 20 năm làm chèo lái đất nước (2004-2024), Thủ tướng Lý Hiển Long nổi tiếng là một nhà lãnh đạo chính trực, quan tâm và đồng cảm với người dân Singapore.

Ông được đánh giá là một nhà lãnh đạo có tầm nhìn, để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử Singapore, từ việc ông đã dẫn dắt Singapore vượt qua đại dịch COVID-19 và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, cho đến những bước tiến mà Singapore đã đạt được dưới sự lãnh đạo của ông.

Trong 20 năm qua, tổng sản phẩm quốc nội của Singapore đã tăng hơn gấp đôi, từ 228 tỉ lên 532 tỉ đôla Singapore (tương đương168 tỉ USD lên 392 tỉ USD). Nền kinh tế Singapore cũng được hưởng lợi từ sự gia tăng các hiệp định thương mại tự do, từ 5 hiệp định trong năm 2004 lên tới 27 hiệp định hiện nay. Thủ tướng Lý Hiển Long cũng đã góp phần đưa Singapore trở thành điểm thu hút du lịch của thế giới, với lượng du khách hằng năm tăng từ 8,3 triệu lên 13,6 triệu người.

Chính phủ dưới thời Thủ tướng Lý Hiển Long cũng đã đầu tư nhiều hơn vào giáo dục, với chi tiêu thường xuyên hằng năm cho giáo dục tăng từ 5 tỉ năm 2004 lên 12,9 tỉ đôla Singapore vào năm 2022. Nhiều cải cách quan trọng được thực hiện trong lĩnh vực này. Số lượng trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cũng tăng từ 722 năm 2004 lên 2.470 vào thời điểm hiện tại. Bên cạnh đó, chính phủ Singapore còn thực hiện nhiều giải pháp nhằm đảm bảo một xã hội hòa nhập, bao gồm chăm sóc người nghèo, người khuyết tật và người bị thiệt thòi…

Đánh giá về Thủ tướng Lý Hiển Long, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Điều phối Chính sách Kinh tế Heng Swee Keat nhận định: bất chấp nhiều khó khăn, Thủ tướng Lý Hiển Long vẫn luôn cống hiến hết mình cho đất nước.

Còn Bộ trưởng Truyền thông và Thông tin kiêm Bộ trưởng phụ trách An ninh mạng Singapore, bà Josephine Teo, cho biết Thủ tướng Lý Hiển Long là một nhà lãnh đạo thực tế, người có thể tham gia vào các cuộc đối thoại về công nghệ của Singapore nhờ những hiểu biết đặc biệt về toán học, kinh tế, khoa học và công nghệ. Hơn thế nữa, những nỗ lực như vậy của ông còn là nguồn cảm hứng cho các thành viên trong chính phủ của ông.

Ông Vikram Nair, nghị sĩ của Sembawang GRC, nhận định ông Lý Hiển Long có khả năng lãnh đạo ổn định và khả năng lập kế hoạch dài hạn. Theo ông Nair, ngoài việc đặt nền móng cho công cuộc bảo vệ Singapore trước biến đổi khí hậu, Thủ tướng Lý Hiển Long còn liên tục nỗ lực thực hiện những thay đổi có tác động lâu dài đến cuộc sống hàng ngày của người dân.

Ngày 13/5/2024, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long (72 tuổi) đã đệ đơn từ chức lên Tổng thống nước này Tharman Shanmugaratnam. Trong thư, ông Lý Hiển Long đã đề cử ông Lawrence Wong, Phó Thủ tướng Singapore kiêm Bộ trưởng Tài chính Singapore, làm Thủ tướng kế nhiệm từ ngày 15/5, bắt đầu thế hệ lãnh đạo thứ 4 của "đảo quốc Sư tử". Tổng thống Tharman Shanmugaratnam đã chấp nhận đơn từ chức của ông Lý Hiển Long và cho biết sẽ bổ nhiệm ông Wong làm Thủ tướng và thành lập chính phủ mới.

Sau khi từ nhiệm, Thủ tướng Lý Hiển Long sẽ ở lại Nội các với tư cách là Bộ trưởng cấp cao. Ông Lý Hiển Long sẽ vẫn giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nghiên cứu, Đổi mới và Doanh nghiệp.

* Gương mặt lãnh đạo thế hệ thứ 4 của Singapore - tân Thủ tướng Lawrence Wong

Ông Lawrence Wong phát biểu tại một cuộc họp ở Gandhinagar, Ấn Độ ngày 16/7/2023. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo dự kiến, ông  Lawrence Wong tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng vào lúc 20h ngày 15/5 (giờ địa phương) tại cung Istana, chính thức tiếp quản vị trí lãnh đạo từ Thủ tướng Lý Hiển Long, trở thành Thủ tướng thứ 4 của Singapore, sau các Thủ tướng Lý Quang Diệu (nhậm chức năm 1959), Goh Chok Tong (nhậm chức năm 1990) và Lý Hiển Long (nhậm chức năm 2004).

Ông Wong (51 tuổi) xuất thân từ gia đình bình dân, có bố làm quản lý bán hàng cho công ty tư nhân và mẹ là giáo viên. Sau khi hoàn thành du học tại Mỹ bằng học bổng của Chính phủ Singapore, ông trở về nước làm việc cho chính phủ từ năm 1997.

Ông từng làm Giám đốc Cơ quan Thị trường Năng lượng Singapore, sau đó trở thành thư ký riêng cho Thủ tướng Lý Hiển Long. Năm 2011, ông  Wong được bầu vào Quốc hội, rồi được bổ nhiệm làm Quốc vụ khanh giáo dục và quốc phòng.

Ông tái đắc cử nghị sĩ quốc hội trong 2 kỳ tổng tuyển cử năm 2015 và 2020 và từng đảm nhận những vị trí bộ trưởng khác nhau. Khi đại dịch COVID-19 bùng phát năm 2020, ông được chọn làm đồng Chủ nhiệm Ủy ban ứng phó COVID-19 và ngày càng nhận được sự tín nhiệm rộng rãi của người dân Singapore. Giới chuyên gia đánh giá đây là giai đoạn tạo nên cú hích quan trọng đối với sự nghiệp chính trị của ông Wong.

Với bề dày kinh nghiệm và uy tín cao trước bộ máy lãnh đạo cũng như người dân Singapore, ông Lawrence Wong chính thức được đề xuất vào vai trò lãnh đạo đội ngũ thế hệ thứ 4 của đảng Hành động Nhân dân (PAP) cầm quyền tại Singapore vào năm 2022. Động thái này đã mở đường đưa ông vào lộ trình trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Lý Hiển Long.

Ngày 15/4/2024, khi được thông báo chính thức về thời điểm chuyển giao lãnh đạo từ Văn phòng Thủ tướng Singapore, ông Lawrence Wong đã bày tỏ vinh dự được trao trách nhiệm mới, khẳng định sẽ tiếp nhận vị trí mới với sự khiêm tốn và ý thức trách nhiệm sâu sắc, và kêu gọi cùng chung tay xây dựng một tương lai tỏa sáng rực rỡ cho tất cả người dân Singapore. Chia sẻ hành trình từ khi bắt đầu tham gia chính trường Singapore vào năm 2011 với mong muốn đóng góp cho "câu chuyện Singapore", Phó Thủ tướng Lawrence Wong cũng bày tỏ mong muốn mọi người dân cùng ông tham gia và xây dựng hành trình này.

* Những ưu tiên của tân Thủ tướng

Người dân và du khách tham quan Vịnh Marina ở Singapore, ngày 25/5/2023. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo các nhà phân tích, bước vào nhiệm kỳ mới, tân Thủ tướng Lawrence Wong sẽ đối mặt với nhiều thử thách lớn.

Trước hết là nhiệm vụ cải tổ bộ máy lãnh đạo, qua đó xây dựng một đội ngũ bao gồm các bộ trưởng có năng lực, bảo đảm thực thi hiệu quả các chính sách của đất nước, đồng thời tìm kiếm và bồi dưỡng thế hệ lãnh đạo thứ 5 của Singapore.

Ngay trước ngày tuyên thệ nhậm chức, ông Lawrence Wong ngày 13/5/2024 đã công bố cải tổ Nội các. Phát biểu tại họp báo sau khi công bố cải tổ Nội các, ông Lawrence Wong đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo tính liên tục và ổn định khi chính phủ của Thủ tướng Lý Hiển Long sắp kết thúc nhiệm kỳ. Do các bộ trưởng đều đang thực hiện trọng trách được giao, nên ông muốn giữ nguyên vị trí lãnh đạo các bộ cho đến đến hết nhiệm kỳ.

Trước đó vào tháng 4/2024, ông Lawrence Wong cho biết những thay đổi lớn hơn trong nội các sẽ chỉ diễn ra sau cuộc tổng tuyển cử tiếp theo của Singapore (dự kiến vào trước tháng 11/2025).

Thách thức thứ hai đối với tân Thủ tướng Lawrence Wong là làm thế nào để đưa đảng PAP và Chính phủ Singapore vượt qua cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11/2025, tái khẳng định uy tín của bộ máy điều hành mới trước người dân. Nhiệm vụ này được đánh giá sẽ có nhiều thách thức, trong bối cảnh sự ủng hộ dành cho PAP qua những kỳ bầu cử gần đây có dấu hiệu sụt giảm.

Thứ ba là nâng cao vị thế của Singapore trong bối cảnh thế giới đang có rất nhiều biến động. Ông Lawrence Wong được cho là sẽ duy trì đường lối đối ngoại không khác biệt nhiều so với Thủ tướng Lý Hiển Long, tiếp tục được xác định bởi tính trung lập và ưu tiên lợi ích quốc gia.

Thứ tư là giải quyết các vấn đề kinh tế và sinh kế của đất nước, như tạo việc làm tốt và kiềm chế chi phí sinh hoạt.     

Thứ năm là xây dựng được chương trình nghị sự và các chính sách xã hội có hiệu quả trong ứng phó thách thức mà Singapore đối mặt, như dân số già hóa và tỷ lệ sinh giảm. Hai nhiệm vụ này tuy không mới, nhưng rất quan trọng bởi nó sẽ xây dựng niềm tin của công chúng - điều mà bất kỳ lãnh đạo quốc gia mới nào cũng cần phải đạt được.

Tuy nhiên, với nền tảng vững chắc khi bước lên cương vị mới, ông Lawrence Wong được đánh giá là có nhiều thuận lợi trong việc chèo lái đất nước Singapore vượt qua những thách thức trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, giữ vững vị thế là nền kinh tế hàng đầu khu vực./.

Trọng Đức (tổng hợp)