Ngày 22/4/1954: Quân ta tiến công cứ điểm 206 gần sân bay; Đại tướng Võ Nguyên Giáp kêu gọi các chiến sĩ đẩy mạnh đánh tỉa quân địch

    Nhân vật liên quan

    • Ủy viên Bộ Chính trị khóa II, III, IV; Bí thư Trung ương Đảng khóa II; Phó Thủ tướng Thường trực; Đại tướng, Bộ trưởng Quốc phòngVõ Nguyên Giáp

Đêm 22/4/1954, quân ta tấn công cứ điểm 206 - cứ điểm khá mạnh của địch nằm sát sân bay về phía Tây. Trận này, quân ta áp dụng chiến thuật đánh lấn, bí mật áp sát vào tận sâu trong đồn địch. Cũng trong ngày 22/4/1954, Đại tướng Võ Nguyên Giáp có Thư kêu gọi các chiến sĩ Điện Biên Phủ đẩy mạnh cuộc thi đua đánh tỉa quân địch; Bộ Tổng tư lệnh có Mệnh lệnh giao nhiệm vụ cho các Đại đoàn 312, 316, 308, 351, 304.

Ngày 22/4/1954, quân ta bất ngờ tấn công vị trí 206 và tiêu diệt hoàn toàn vị trí này, đây là vị trí cuối cùng ở phía Tây sân bay Mường Thanh. Ảnh: Tư liệu TTXVN

  * Quân ta tiến công vào cứ điểm 206

Trong cuốn “Ký sự chiến thắng Điện Biên Phủ”, tập 2, Nhà xuất bản Quân đội Nhân Dân, xuất bản năm 2024 ghi lại: 22 giờ đêm 22/4/1954, đồng chí Vũ Yên, Tham mưu trưởng Đại đoàn 308 ra lệnh cho lựu pháo bắn yểm hộ cho bộ binh tiến vào cứ điểm 206.

Đại đội trưởng Đại đội lựu pháo 803 yêu cầu bộ binh rút ra cách cứ điểm ít ra là 50 mét. Bộ binh không trả lời rõ ràng, chỉ yêu cầu “bắn đi!”. Anh đang phân vân thì có lệnh của Đại đoàn trưởng: Cho bắn ngay, không lỡ thời cơ.

Phát pháo bắn thử đầu tiên vừa nổ thì Đại đội trưởng nghe bộ binh reo lên trong máy: “Vào giữa đồn rồi! Bắn nữa đi!”. Anh liền ra lệnh bắn gấp 20 phát. Mới đến phát thứ 13 thì trong ống nghe vang lên những tiếng: “Thôi! Thôi! Lựu pháo ngừng bắn”. (1)

Do tiếp cận gần cứ điểm 206, xác định chính xác cự ly, nên ngay từ đợt hỏa lực đầu tiên, ta đã bắn sập hầm chỉ huy và hầm điện đài, cắt đứt liên lạc của địch với tập đoàn cứ điểm. Hỏa lực đi cùng các mũi, tập trung bắn kiềm chế, tiêu diệt từng hỏa điểm, tạo điều kiện cho bộ binh xung phong đánh chiếm các lô cốt được phân công. Quân địch đã rối loạn. Các chiến sĩ xung kích kịp thời nắm thời cơ đề nghị cho xung phong ngay.

Ở mũi điểm, tiểu đoàn 80 xung phong chiếm được lô cốt số 4 rồi phát triển sang hai bên đánh chiếm các lô cốt số 3 và 5. Trên hướng diện phía Bắc, tiểu đoàn 84 sau 20 phút chiến đấu, chiếm được lô cốt số 19, rồi phát triển sang hai bên sườn đánh chiếm các lô cốt 17 và 18, đồng thời di chuyển bộ phận hỏa lực vào các lô cốt vừa chiếm được, chi viện cho bộ binh đánh thẳng vào sở chỉ huy, trận địa súng cối của địch, bắt 30 quân địch.

Mũi tiến công phía Nam, tiểu đoàn 89 nhân lúc quân địch bị thu hút đối phó với các hướng khác đã dùng bộc phá tạo cửa mở và tổ chức đào trận địa vào sát lô cốt địch, sau đó xung phong đánh chiếm được lô cốt số 10. (2)

Thấy thời cơ có lợi, được tăng viện thêm hai trung đội, các mũi nhanh chóng tiếp tục tiến công, chia cắt quân địch. Chỉ sau một giờ tiến công, ta lấy xong đồn, bắt 117 tù binh. Sau khi hỏi cung tù binh, biết điện đài dịch bị bắn tan ngay từ phút đầu, bộ đội ta cho bắn đại liên vung ra bốn phía chếch lên cao. Nghe tiếng súng, De Castries (Đờ Cát) tưởng là quân của hắn còn kháng cự trong cứ điểm nên không cho dội pháo vào. Quân ta đàng hoàng củng cố lại công sự và thu dọn chiến trường. (3)

Ngày 22/4/1954, vị trí 206 bị quân đội ta tiêu diệt, quân địch còn sống sót giơ tay xin hàng. Ảnh: Tư liệu TTXVN

  * Thư kêu gọi các chiến sĩ Điện Biên Phủ đẩy mạnh cuộc thi đua đánh tỉa quân địch

Trong ngày 22/4/1954, Tổng Tư lệnh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp có thư kêu gọi bộ đội: Sau những thắng lợi to lớn của quân ta ở Điện Biên Phủ, hiện nay trận địa bao vây của ta đã tiến sát đến khu trung tâm của địch. Khu trung tâm của chúng hiện đã ở vào trong tầm hoạt động của các cỡ hoả lực của ta. Để làm cho địch càng ngày càng bị tiêu hao mệt mỏi, tinh thần sút kém, thương vong chồng chất,

Để làm cho địch luôn luôn lo sợ và căng thẳng, ăn không ngon, ngủ không yên...

Để tạo điều kiện cho quân ta giành được những thắng lợi lớn hơn, tiến tới tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ, Đại tướng kêu gọi: “Hãy phát huy tinh thần tích cực tiêu diệt, nỗ lực thi đua đánh tỉa ở Điện Biên Phủ”, theo khẩu hiệu: “Một viên đạn một tên địch, một viên đạn mấy tên địch, kiên nhẫn, tích cực, nhằm đúng mục tiêu, hễ bắn là trúng”. (4)

Một phong trào mà anh em gọi là “săn Tây, bắn tỉa” lan rộng khắp mặt trận, từ các chiến sĩ súng trường, súng máy đến các khẩu đội súng cối, sơn pháo, rất nhiều chiến sĩ thiện xạ xuất hiện.

Náu mình ở những vị trí bất ngờ ngay dưới hàng rào dây thép gai bao quanh cứ điểm, từng chiến sĩ, từng tổ thiện xạ nhằm diệt bất kỳ tên địch nào ló đầu ra khỏi công sự, khỏi ụ súng. Vắng hẳn bóng địch xuất hiện ngoài các cứ điểm. Ngay ở các vị trí sát sông Nậm Rốm, ban ngày địch cũng không dám xuống sông lấy nước.

Con số địch bị diệt hàng ngày chứng tỏ hoạt động bắn tỉa thật lợi hại. Chỉ trong vòng 10 ngày, bốn tổ thiện xạ quanh khu Trung tâm đã hạ 110 tên địch... Các khẩu sơn pháo chiếm lĩnh trận địa vững chắc trên đồi E và đồi D ở phía đông, dùng phương pháp ngắm bắn trực tiếp vào các mục tiêu trong khu Trung tâm đã diệt nhiều ụ súng và phá hoại nhiều công sự địch. (5)

Trận địa hào được xây dựng vào ban đêm, ngụy trang rất kỹ và triển khai cùng một lúc trên toàn thể mặt trận nên đã phân tán được sự đánh phá của Pháp. Trong ảnh: Trận chiến đấu ác liệt tại vị trí 206. Ảnh: Tư liệu TTXVN

  * Mệnh lệnh của Bộ Tổng tư lệnh giao nhiệm vụ cho các Đại đoàn 312, 316, 308, 351 và trung đoàn 57 (Đại đoàn 304)

Cũng trong ngày 22/4/1954, Bộ Tổng tư lệnh có mệnh lệnh giao nhiệm vụ cho các Đại đoàn từ ngày 1 đến 5/5/1954 như sau:

+ Đại đoàn 312, tiêu diệt cứ điểm 505, 505A; dùng hỏa lực và một đơn vị nhỏ phối hợp với đại đoàn 316 chặn viện, trong lúc 316 tiêu diệt C1: chuẩn bị và tiêu diệt vị trí 204.

+ Đại đoàn 316, tiêu diệt điểm cao C1 giữ vững trận địa đó; đồng thời đánh lấn C2 để phối hợp với trận đánh C1; có điều kiện thuận lợi thì phát triển tiêu diệt toàn bộ C2; chuẩn bị đầy đủ để đánh chiếm những lô cốt quan trọng của địch trong vị trí A1 và chiếm giữ những lô cốt đó.

+ Đại đoàn 308, tiếp tục chuẩn bị và tiêu diệt cứ điểm 311B, đồng thời đánh lấn vị trí 310.

+ Đại đoàn 351, ngoài nhiệm vụ thường xuyên, có nhiệm vụ phối hợp với bộ binh trong các trận đánh điểm và đánh phản kích.

+ Trung đoàn 57 (Đại đoàn 304), có nhiệm vụ kiềm chế pháo binh địch và đánh lấn vào khu C (Hồng Cúm), nếu có điều kiện thì tiêu diệt; chuẩn bị một tiểu đoàn vận động sang hướng Thượng Lào. Tác chiến khi có lệnh.

Trong lúc tiêu diệt A1 và đánh lấn C2 các đơn vị phải chuẩn bị lực lượng và kế hoạch để có điều kiện thuận lợi thì phát triển tiêu diệt C2 tiếp tục phát triển đánh chiếm các cứ điểm của địch còn lại phía đông sông Nậm Rốm./. (6)

 Thúy Hằng (tổng hợp)

Nguồn:

- TTXVN

(1) (3) Ký sự chiến thắng Điện Biên Phủ, tập 2, Nxb QĐND, 2024, tr.160, 161

(2) Chuyện kể chiến thắng Điện Biên Phủ, tập 1, Nxb QĐND, 2024, tr.60,61

(4) (6) Điện Biên phủ, Võ Nguyên Giáp, Nxb QĐND, 2014, tr.177, 328

(5) Đại tướng Hoàng Văn Thái với chiến dịch Điện Biên Phủ, Nxb QĐND, 2024, tr.300.